الگوها ابزاری مفید برای نشان دادن نظم طبیعت به کودکان هستند، قبل از این که موضوعات و مفاهیم پیچیده تری مثل ریاضیات، اعداد و موسیقی را یاد بگیرند. الگویابی یکی از مهمترین مهارتهای اولیه برای کودکان است.
الگویابی مهارت حل مسئله را نیز در کودکان تقویت می کند، چون کودک باید با منطق و دقت به رابطه ی بین الگوها فکر کند. بعلاوه الگوها حس نظم و آشنایی را بتدریج به دنیای کودک القا می کنند. وقتی به کودکتان کمک می کنید تا اشیاء را با روش تکرار شونده، به ترتیب خاصی کنار هم بچیند، در واقع درک ریاضی و موسیقایی او را توسعه و پرورش می دهید. به وسیله ایده های ساده و متنوعی می توانید مفهوم الگوها، شکل ها و طرح ها را به کودکتان آموزش دهید.
• گردنبند پاستا
چند تکه نخ بلند بردارید. شکل های مختلفی از پاستاهای خشک و نپخته را آماده کنید و روی یک میز به صورت دسته دسته و گروه های هم شکل بچینید. رنگ مخصوص کودکان را تهیه کنید تا بتواند پاستاها را با سلیقه خودش رنگ کند. بگذارید کودکتان شکل های پاستا را خودش انتخاب کند و در نخ بیندازد. اول خودتان چند الگوی متناوب با پاستاها درست کنید و کنتراست یا توالی تصادفی را به او نشان دهید. گردنبند را نگه دارید و بعد در یک نمایشگاه مخصوص کودکان به نمایش بگذارید. بعداً می توانید مهره های گردنبند را در آورده و در یک ظرف پلاستیکی نگه دارید. هر وقت خواستید، آن ها را به کودکتان بدهید تا دوباره گردنبند یا دست بند درست کند.
• استفاده از طبیعت
به همراه کودکتان به پیاده روی در طبیعت، پارک نزدیک خانه یا زمین بازی بروید تا مجموعه ای از اشیاء طبیعی را جمع آوری کنید، مثلاً میوه های کاج که روی زمین افتاده، برگ ها، میوه بلوط، شاخه های کوچک درخت. آن ها را در دسته های جدا جدا بچینید، بعد از آن ها عکس بگیرید و چاپ کنید. عکس ها را روی زمین بچینید. کودکتان را تشویق کنید تا هر کدام از اشیاء طبیعی را با عکس خودش تطبیق دهد و کنار آن بگذارد. در صورت صحیح بودن به او جایزه بدهید.
• تابلوی بستنی ها
برای درست کردن این کاردستی مبتکرانه، از تکه پارچه های اضافه یا لباس های قدیمی که دیگر نمی پوشید، استفاده کنید و با کمک آن مهارت های الگویی را به کودکتان آموزش دهید.
تکه پارچه های رنگی نمدی یا پشمی را جمع کنید و آن ها را با قیچی به شکل "اسکوپ های بستنی" برش دهید. یکی را ببرید و بعد از آن به عنوان الگو استفاده کنید. تمام پارچه ها را در رنگ های مختلف ببرید. برای درست کردن نون قیفی بستنی، چند پارچه را به شکل مثلث های کشیده و مخروطی ببرید. یک مقوای بزرگ مستطیل شکل را با پارچه سفید یا مشکی بپوشانید. بعد بستنی ها را روی آن بچینید. کاردستی خلاقانه شما آماده است! اول خودتان چند تا از بستنی ها را به عنوان راهنما در الگوهای مختلف بچینید. بعد به کودکتان اجازه دهید بقیه را خودش بچیند.
با تمرین های کوچک می توانید کودک خود را تشویق کنید تا الگوسازی یک مجموعه را روی مجموعه کاملاً متفاوتی پیاده کند. (مثلاً خودتان با دگمه ها یک الگو بسازید، بعد از کودکتان بخواهید همان الگو را با باکس ها یا لگوهایش تکرار کند.) از او بخواهید شروع و پایان الگو را به شما نشان دهد. با این تمرین ها ( مثلاً زمانی که یک الگو را به مدت 5 تا 10 ثانیه به او نشان می دهید، بعد از او می خواهید آن را تکرار کند)، همزمان که الگوها را به کودک خود آموزش می دهید، به تقویت حافظه او نیز کمک می کنید. با این مهارت های اولیه، توانایی کودک در تشخیص الگوها تقویت شده و در آینده مفاهیم موسیقایی و ریاضیات را آسان تر درک می کند.
مترجم اختصاصی زیباکده سمانه صادقی