تنها نوشیدنی که به بهترین شکل تشنگی را برطرف می کند، آب ساده است. اگر به سلامت فردی خود اهمیت می دهید، پس از آن دسته افرادی نیستید که یک پاکت آب میوه پر از شکر یا نوشابه و سودا و ....بخورید و می دانید چه چیزهایی برای سلامتی شما مضراست. نوشیدنی های سالم بسیاری وجود دارند که خوشمزه نیز هستند.
نوشیدنی ها بسیار متنوع هستند، اما همیشه نمی توان تبلیغات را باور کرد. جملاتی مثل "کاملاً طبیعی"، "کم کالری" و .... که در تمام تبلیغات به کار می برند، دقیقاً به آن معنی که فکر می کنید نیست. برای همین باید مطالعه بیشتری درباره تغذیه سالم و این که برچسب روی محصولات شامل چه چیزهایی می شود، داشته باشید.
در این مقاله 8 نوع از محبوب ترین نوشیدنی ها را که اکثر افراد فکر می کنند هیچ ضرری ندارند و کاملاً سالم هستند، عنوان کردیم.شاید تعجب کنید اما بهتر است کلاً از خوردن آن ها صرف نظر کنید و نوشیدنی های دیگری را جایگزین آن ها کنید که آب کافی را به بدن شما برسانند و ارزش غذایی نیز داشته باشند.
1. شیر بادام
بعضی از افراد شیر بادام را جایگزین شیر گاو می کنند. این نوشیدنی مقرون به صرفه و خوشمزه است، برای درست کردن انواع اسموتی ها عالی است و یک گزینه مناسب برای کسانی است که به لبنیات حساسیت دارند. افرادی که این نوشیدنی را دوست دارند، بر این باورند که تمام خواص بادام در آن حفظ شده است، اما همان طور که می دانید شیر بادام تنها از دو درصد بادام واقعی ساخته شده، بنابراین فاقد بسیاری از چربی های سالم، پروتئین و مواد معدنی است که از خوردن خودِ بادام به دست می آورید. حتی برای شیرین شدن به بعضی از شیرهای بادام مقداری شکر هم اضافه می کنند و این یعنی کالری های بیهوده و غیر ضروری. بهتر است یک لیوان آب خنک بخورید و به عنوان میان وعده به همراه آن یک مشت بادام خام بخورید. حتی اگر 160 کالری یا بیشتر هم داشته باشد، حداقل احساس سیری می کنید و تمام خواص بادام را هم به دست می آورید.
2. نوشیدنی های بدون کالری
معمولاً هر کسی نوشابه دوست داشته باشد، نوشیدنی های بدون کالری را هم دوست دارد.مثلاً پودرهای آماده ای که در آب می ریزید تا آب میوه درست کنید، یا انواع و اقسامآب میوه های پاکتی، بطری و شیشه ای و ... کهاز فروشگاه می خرید. مطمئناً واژه "بدون کالری" در مقایسه با نوشیدنی های پر کالری، نظر هر کسی را جلب می کند. بعضی از افراد فکر می کنند هر چقدر که بخواهند می توانند از این نوشیدنی ها بخورند و هیچ وزنی هم اضافه نکنند! اما بدن شما باهوش تر از آن چیزی است که فکر میکنید، وقتی حس می کند چیز شیرینی خورده اید،شروع به حساب کردن کالری های آن می کند. چون این نوشیدنی ها ی بسیار شیرین هیچ کالری ندارند، بدنتان گیج می شود، پس تعداد هورمون های گرسنگی را زیاد می کند، بنابراین شما هوس می کنید غذاهای پر کالری مثل چیپس، کلوچه، شیرینی و هر چیز دیگری که بتوانید به سرعت در دهانتان بگذارید، بخورید! برای تنوع می توانید مقداری لیمو را در آب بچکانید، شاید شیرین نباشد، اما حداقل بعد از آن هوس خوردن غذاهای پرکالری را نمی کنید.
3. نوشیدنی های انرژی زا
بعضی از افراد نمی توانند روزشان را بدون خوردن رد بول یا نوشیدنی های انرژی زا بگذرانند.چون فکر می کنند این نوشیدنی ها باعث می شود که در طول روز هشیار و پرانرژی بمانند تا بتوانند کارهایشان را انجام دهند، مخصوصاً وقتی شب دیر خوابیده و کمبود خواب داشته باشند. این نوشیدنی ها حاوی کافئین و شکر هستند.شاید شما به مدت کوتاهیانرژی زیادی را با خوردن این نوشیدنی ها به دست بیاورید، اما چند ساعت بعد انرژیتان تحلیل می رود نه به خاطر کافئین بلکه به خاطر آن همه شکر. درست مثل سایر نوشیدنی های پر شکر و پر کافئین، نوشابه های انرژی زا هم می توانند بسیار اعتیادآور باشند. گاهی اوقات عوارض جانبی هم دارند مثل عصبانیت، افزایش اضطراب و اکثر سردردها و میگرن ها. سعی کنید به جای ردبول یک اسموتی کهترکیبی از پروتئین و کربوهیدرات سالم (مثل تمام میوه ها) باشد بخورید. دلیل بسیار رایج خستگی و کوفتگی نیز کمبود پروتئین در بدن است.
4. نوشیدنی های ورزشی
بدنسازان، دوندگان استقامتی و افرادی که فعالیت های فیزیکی زیادی انجام می دهند، اغلب به مقدار زیادی پاورید و گیتورید (نوشیدنی مخصوص ورزشکاران Powerade ، Gatorade) می خورند. در حال حاضر این نوشیدنی ها در بازار به عنوان بهترین نوشیدنی برای آب افزایی و شارژ مجدد الکترولیت ها شناخته شده اند.نکته بد درباره این نوع نوشیدنی ها این است که بیشتر آن ها حاوی شربت ذرت با فروکتوز بالا، سدیم بسیار زیاد و شکر (تقریباً به اندازه سایر نوشابه ها) هستند. درست مانند نوشابه های انرژی زا، این نوع نوشیدنی ها نیز باعث می شوند شما به مدت کوتاهی پر انرژی و شارژ شوید و بعد دوباره افت انرژی پیدا می کنید. مگر در مواردی که مثلاً کل روز را در یک بیابان پیاده روی سخت و طاقت فرسا کرده باشید! غیر از این به این نوشیدنی ها نیاز ندارید.بهترین راه این است که آب ساده بخورید و قبل از شروع تمرین خودتان را با پروتئین و کربوهیدرات های سالم به اندازه کافی سیر کنید. مقدار کمی هم نمک دریایی فرآوری نشده به آب نوشیدنی خود اضافه کنید که در بین تمرینات آن را بخورید، اما این کار خیلی ضروری نیست مگر این که بخواهید برای مدت طولانی تمرین کنید.
5. قهوه
بسیاری از افراد انواع نوشیدنی های استارباکس را دوست دارند که البته تمام آن ها هم سالم نیستند. هرچند بسیاری از افراد ترجیح می دهند به جای یک صبحانه واقعی، لاته، کاپوچینو و ماکیاتو و ... بخورند.شاید مقدار زیادی کالری شیرین و انرژی زیادی به دست آورید،اما این کالری ها از نظر تغذیه ای سطح کیفی خوبی ندارند. این نوشیدنی ها حاوی چربی های اشباع شده (از مواد تشکیل دهنده بر پایه ی کرم و خامه)، به علاوه ی مقدار زیادی شربت قند و طعم دهنده ها هستند که کالری های بیهوده و ناسالمی را وارد بدنتان می کنند که عاری از هر گونه ارزش غذایی قابل توجهی هستند.کمی بعد از خوردن افت انرژی پیدا کرده و احساس تنبلی و سستی به شما دست می دهد. اگر اصلاً نمی توانید قهوه را کنار بگذارید، سعی کنید آن را به صورت قهوه سیاه و خالص مصرف کنید و مقدار آن را نیز کم کنید. کالری های خود را از مواد غذایی واقعی که شامل پروتئین، کربوهیدرات های پیچیده و فیبر زیاد باشد، به دست بیاورید. برای مثال یک تکه نان تست گندم سبوس دار با کره بادام زمینی به همراه یک سیب.
6. آب میوه تازه گرفته شده
واقعاً آب میوه تازه چه چیز بدی می تواند داشته باشد؟! اکثر افراد فکر می کنندآب میوه تازه سالم تر از آب میوه های پاکتی و شیشه ای و .... در مغازه ها هستند. وقتی خودتان آبِ میوه و یا حتی سبزیجات را می گیرید نوشیدنی شما تازه است وهیچ گونه شکر اضافه، مواد نگهدارنده و دیگر مواد بی ارزشی که در محصولات فروشگاه ها است را هم ندارد. فقط یک مشکل وجود دارد، با این کار فیبر درون میوه ها را که باعث احساس سیری طولانی تر و جلوگیری از افزایش قند خون(که از خوردن چیزهای بسیار شیرین حاصل می شود)، از دست می دهید. مطمئناً بیشترین ویتامین و مواد معدنی را با استفاده از مواد تازه به دست می آورید، اما قند خالص موجود در این مواد حتماً باید با فیبر متعادل شود. دو راه دارید: یا خودِ میوه ها و سبزیجات را به طور کامل مصرف کنید یا به جای گرفتن آبِ آن ها، اسموتی درست کنید. به این صورت که میوه یا سبزیجات را داخل مخلوط کن بیندازید به همراه مواد دیگر، آب و یخ،در این صورت تمام خواص آن ها حفظ می شود.
7. آب ویتامینه
اگر واقعاً این طور باشد پس این نوع آب باید بسیار سالم تر از هر نوع نوشیدنی باشد. درست است؟ این دقیقاً همان چیزی است که شرکت های تولید کننده می خواهند شما فکر کنید. درست است که نوشیدنی های ویتامینه، ویتامین اضافه دارند، اما فکر نکنید این ویتامین هاسایر مواد بی ارزشی که به آن ها اضافه شده را جبران می کنند. برای مثال یک بطری آب ویتامینه شامل مقدار زیادی شکر یعنی 33 گرم است. این مقدار حتی بیشتر از آن مقداری است که در یک بطری سودا وجود دارد. اگر واقعاً می خواهید ویتامین مصرف کنید، از یک متخصص بخواهید که یک مکمل مناسب را برای شما تجویز کند. یا حتی بهتر، یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید یا غذاهای سالم و واقعی بخورید و آب زیاد هم بنوشید. شما نمی توانید ترکیبی از مواد مغذی را از جای دیگری غیر از گیاهان تازه و منابع پروتئین کم چرب به دست آورید.
8. آب نارگیل
این روزها در دنیای فیتنس و سلامتی گرایش زیادی به آب نارگیل وجود دارد. بعضی از افراد و ورزشکاران بر این باورند که آب نارگیل یک نوشیدنی آبرسان، طبیعی و کم کالری و جایگزینی برای تمام نوشیدنی های ورزشی، برای بدست آوردن پتاسیم بالاست. بر سر این نوشیدنی بحث های بسیاری وجود دارد. اما خواصی را که درباره آب نارگیل می گویند در واقع اغراق آمیز است و بهتر است به جای خوردن یک لیوان آب نارگیل در طول ورزش یا بعد از آن،چیزی حاوی سدیم یا پتاسیم مثل یک موز به همراه مقدار زیادی آب قبل از تمرین بخورید. بنابراین اگر آب نارگیل دوست دارید و فکر می کنید که مؤثر است، می توانید بخورید، اما نه این کلاً به جای خوردن غذای واقعی و آب ساده به آن اتکا کنید و حواستان باشد هیچ شیرین کننده ای به آن اضافه نشده باشد و یا به جای آن از یک کنسانتره استفاده کنید.
بهتر است از خوردن بسیاری از این نوشیدنی ها خودداری کنید و در عوض نوشیدنی های سالم تر ی را جایگزین آن ها کنید. البته نه این که نتوانید هر چند وقت یک بار از آن ها بخورید. هر چیزی اعتدالش خوب است و این که خودتان راکاملاً از چیزی محروم کنید مطابق با سبک زندگی سالم نیست. بنابراین اگر نمی توانید خوردن بعضی از این نوشیدنی ها را کنار بگذارید، یک یا دو بار در هفته می توانید از آن ها استفاده کنید.
مترجم اختصاصی زیباکده : سمانه صادقی