آشنایی با آناتومی بدن(دستگاه تناسلی مردان)

آناتومی دستگاه تناسلی مردان:

کيسه بيضه(اسکرتوم): برآمدگی پوستی عضلانی است که بصورت کشيده و چروک شده بوده و بيضه ها در داخل آن قرار دارند وظيفه اصلی آن ثابت نگهداشتن درجه حرارت مورد نياز اسپرم های توليد شده توسط بيضه ها است(معمولا" دو درجه کمتر از درجه حرارت بدن می باشد).

بيضه(تستيس): بيضه ها در حالت طبيعی و معمولی صاف و بيضوی شکل بوده و تا حدودی سفت هستند درون آن تعداد زيادی لوله های پرپيچ و خم مولد اسپرم وجود دارد که در زير الت و داخل کيسه بيضه قرارگرفته اند.

بيضه ها دو وظيفه اصلی را عهده دار هستند: سنتز و ترشح هورمون جنسی ( تستوسترون ) توليد اسپرم

مجرای منی(اپيديدميس) اين مجرا به شکل توده نواری شکل بوده و روی بخش پشتی بيضه کشيده شده است اسپرم پس از ورود به مجرای منی در آن ذخيره می گردد و خاصيت باروری خود را حتی تا مدت های بسيار طولانی (چند ماه) حفظ می کند مجرای دفرنس ادامه مجرای اپيديدميس است که از انتهای اپيديدميس شروع شده و اسپرم را به مجرای انزالی هدايت می نمايد.

کيسه منی(وزيکول های سمينال) دو غده کوچک هستند که در پشت مثانه و در دو طرف پروستات قرار گرفته اند وظيفه کيسه منی توليد مايع مغذی(قند، پروتئين و...) جهت تغذيه اسپرم ها می باشد.

غده پروستات(پروستات گلاند) غده کوچکی است که تقريبا" شبيه به مخروط بوده و قاعده آن زير گردن مثانه قرار می گيرد و مجرای پيشابراه از ميان آن می گذرد وظيفه اصلی غده پروستات آن است که در هنگام انزال منقبض گردیده و ترشحات شيری رقيقی را ترشح میکند که محتوی کلسيم، يون فسفات و... میباشد غده پروستات در جريان تخليه منی همزمان با انقباضات مجرای دفران منقبض گرديده بطوری که مايع رقيق شيری غده پروستات حجم منی را زياد می کند، خاصيت قليائی کم مايع پروستات ممکن است برای باروری تخمک کاملا" مهم باشد زيرا مايع مجرای دفران بعلت وجود اسيد نيتريک، نسبتا" اسيدی است و در نتيجه به مهار باروری اسپرم کمک می کند از طرف ديگر ترشحات واژن زن هم اسيدی است( PH آن معادل 5/3 تا 4 ،تا زمانی که PH مايعات اطراف اسپرم حدود 6 الی 5/6 بالاتر نرود اسپرم توانايی تحرک نخواهد داشت)، احتمال دارد مايع پروستات که مختصری قليايی است پس از انزال به خنثی کردن اسيديته اين مايعات کمک کند و بنابراين تحرک و باروری اسپرم تقويت خواهد شد.

مجرای انزال: مجرای کوچکی است که در هنگام عمل انزال موجب انتقال مايع منی به داخل پيشابراه داخلی میگردد(مايع منی ترکيبی از مايع و اسپرم جريان يافته از مجرای حمل منی "حدود 10 درصد" مايع کيسه منی "حدود 60 درصد" مايع غده پروستات "حدود 30درصد" و مقدار کمی از ترشحات غده موکوسی بويژه غده بولبو اورترال می باشد پيشابراه از مردان در يک سو منجر به دفع مواد زائد کليوی(ادرار) شده و از سوی ديگر هنگام انزال، مثانه را مسدود تا ادرار دفع شده و مايع منی بتواند براحتی خارج گردد.

آلت تناسلی بخش خارجی دستگاه تناسلی است که در حالت طبيعی و معمولی کوچک و شل بوده و پيشابراه از ميان آن عبور می کند آلت تناسلی شامل سه لوله استوانه ای(دو لوله جسم غاری و يک لوله اسفنجی) قابل انبساط بوده که دارای بافت های نعوظی می باشد و انتهای آن کمی بزرگتر بوده و به گلنس پنيس معروف است اين لوله ها در زمان تحريک شدن پر خون شده و باعث سفتی و طويل شدن آلت  می گردد که به آن نعوظ گفته میشود اين سفتی موجب وارد شدن فشار روی سياهرگ های آلت می شود تا خون بيشتری در آلت باقی بماند و بدين طريق مدت زمان نعوظ افزايش يابد

اسپرم: بطور کلی اسپرم در بيضه توليد ودر اپيديدميس ذخیره سازی میگردد و سپس از طريق مجرای دفران که پيش از ورود به پروستات متسع ميگردد به آمپول مجرای دفران معروف است همراه با محتويات مجرای کيسه منی به مجرای انزال می ريزد و با گذشتن از داخل پروستات در مجرای پيشابراه داخلی تخليه می گردد و مجاری پروستاتی هم محتويات غده پروستات به مجرای انزالی و از آنجا به پيشابراه داخلی برده و در نهايت به پيشابراه که آخرين کانال ارتباط بيضه با خارج است هدايت میگردد در داخل مجرای پيشابراه تعداد زيادی غده ريز بنام اورترال که ترشحات موکولی را به داخل مجرای پيشابراه ريخته تشکيل شده است از سوی ديگر ترشحات بيشتری هم از غده بولبواورترال(Bolbourethral gland) که به غده کوپر(Cowper's gland) هم معروف است در نزديکی مبدأ پيشابراه ترشح میگردد.
غده کوپر: اندازه يک نخود بوده و در زير پروستات واقع شده است و ترشحات قليايی آن در هنگام تحريک جنسی قبل از رسيدن به ارگاسم به داخل پيشابراه ريخته می شود، اين مايع باعث پوشش بدنه پيشابراه و روان سازی حرکت اسپرم جهت خروج از دهانه پيشابراه در هنگام انزال خواهد شد.

آشنایی با دستگاه تناسلی مردان(به صورت خلاصه):

اسپرم توسط دستگاه تناسلی مردانه و تخمک توسط دستگاه تناسلی زنانه تولید می‌شوند اسپرم در حین فعالیت جنسی در اثر انزال از طریق آلت مردانه وارد دستگاه تناسلی زنانه می‌شود. اسپرم از داخل واژن شنا کرده و وارد رحم میشود و خود را به لوله‌های فالوپ یا لوله‌های رحمی میرساند تخمک نیز از تخمدان زن آزاد می‌شود و وارد لوله های فالوپ میشود اسپرم و تخمک در این محل با یکدیگر برخورد میکنند اسپرم وارد تخمک میشود و آنرا بارور می کند و لقاح حاصل میشود که نتیجة آن تشکیل سلول تخم است که می‌تواند به یک نوزاد تبدیل شود. بنابراین همکاری مرد و زن برای تشکیل تخم و در نتیجه حامله شدن زن لازم است زن با وجود اینکه سلول تخم را تا بزرگ شدن و تبدیل شدن به یک نوزاد کامل در درون رحم نگه می‌دارد ولی همانطور که گفته شد برای باردار شدن نیازمند اسپرم مردانه است.

وظیفه نهایی اجزاء مختلف دستگاه تناسلی مرد، تولید اسپرم است که آنرا به شکل منی تهیه می‌‌کند و هنگام برقراری رابطة جنسی با جنس مخالف وارد دستگاه تناسلی زن می‌کند تا بارداری اتفاق بیفتد وظیفة دیگر دستگاه تناسلی مرد، تولید هورمون‌های مردانه است که برای بلوغ و ظاهر مردانه لازم است زمانیکه نوزاد پسر بدنیا می‌آید تمام قسمتهای دستگاه تناسلی مردانه را دارد ولی تا رسیدن به زمان بلوغ این دستگاه تناسلی فعالیت تولید مثلی ندارد در زمان بلوغ در حدود سنین ۱۴-۱۰ سالگی هورمونهایی از غدد هیپوفیز که در پایین مغز قرار دارد ترشح میشود که از طریق خون به بیضه‌ها میرسد و آنها را وادار به تولید تستوسترون و اسپرم میکند با تولید تستوسترون تغییراتی در بدن اتفاق می‌افتد در حین بلوغ کیسه بیضه‌ها بزرگ‌تر میشوند، سپس آلت مردانه بزرگتر میشود و غدد منی ساز و پروستات نیز رشد میکنند زمانیکه پسری بالغ می‌شود روزانه میلیونها اسپرم تولید میکند هر سلول اسپرم بسیار کوچک است در حد ۰/۰5 میلی‌متر است اسپرم داخل بیضه‌ها تولید میشود و از شکل یک سلول عادی تبدیل به سلول دارای سر و دم شبیه یک بچه وزغ میشود مواد ژنتیکی در سر اسپرم قرار دارد دم اسپرم متحرک است و اسپرم را در داخل اپی‌دیدیم و بعدها در داخل دستگاه تناسلی زنانه به جلو میراند هر اسپرم پس از تولید در بیضه، حدود ۶-۴ هفته در داخل اپی‌دیدیم می‌ماند و بخشی از تکامل خود را در آن سپری میکند و پس از آن وارد وازدفران میشود غدد منی ساز و پروستات مایع منی را به اسپرم اضافه میکنند و منی بدینوسیله کامل میشود.

با تحریک شدن جنسی مرد، آلت مردانه سفت و سخت می‌شود، عضلات درون اعضاء جنسی منقبض میشوند و بدینوسیله مایع منی از آلت مردانه به بیرون ریخته میشود که به این عمل انزال میگویند با هر انزال حدود ۵۰۰ میلیون اسپرم از بدن خارج میشود در صورتیکه مایع منی درون دستگاه تناسلی زن ریخته شود، اسپرم از واژن به سمت بالا شروع به حرکت میکند که دم اسپرم قابلیت شنا کردن را به آن میدهد اسپرم از طریق دهانه رحم وارد رحم میشود و از آنجا به لوله‌های رحمی(لوله‌های فالوپ) میرسد در صورتیکه اسپرم در زمانیکه تخمک از تخمدان زن آزاد شده باشد به آن برسد آنرا باردار میکند برای باردار کردن تخمک تنها یک اسپرم کافیست در واقع با وارد شدن یک اسپرم به تخمک هیچ اسپرم دیگری نمیتواند به آن وارد شود و بارور شدن تخمک با محتویات ژنتیکی درون اسپرم انجام میشود و حاملگی آغاز میشود سلول تخم حاصل شده شروع به رشد میکند و تبدیل به هزاران سلول میشود و جنین را بوجود می‌آورد پس از ۹ ماه جنین کامل می‌شود و نوزاد متولد میشود. 

نقش مرد در تولید مثل:

ماهیت و اساس تولید مثل ترکیب یاخته های جنسی مذکر و مونث یعنی پیوند اسپرم با تخمک است پس وظیفه مهم دو جنس این است که یاخته های جنسی لازم را تولید کنند وظیفه مرد نه تنها تولید اسپرم است، بلکه باید آن را به جایی برساند که با سلولهای جنسی مونث ترکیب شود در انسان اندامهایی وجود دارند که در اثر تماس جسمی،(جنسی) اسپرم را به تخمک می رسانند تا تخم بارور شود چون وظیفه اسپرم رسانی به واژن(مهبل) به عهده آلت تناسلی است.

مایع منی:

مایع منی به ماده ای گفته میشود که در هنگام انزال از آلت تناسلی مرد خارج میشود عنصر اصلی سازنده این مایع اسپرم است البته این فرایند توسط غدد دیگر جنسی تکمیل می شود مثل پروستات و کیسه های منی. 

بیضه ها:

اسپرم در بیضه ها که غدد جنسی مرد هستند ساخته می شود.دو بیضه چپ و راست وجود دارد که هردو در محلی به کیسه بیضه مستقر هستند این کیسه در پشت آلت تناسلی مرد آویزان است.

آلت تناسلی مرد:

آلت تناسلی مرد وسیله ای است برای رساندن اسپرم(منی) به واژن زن برای بارور شدن، آلت مرد از چند قسمت تشکیل شده است: قسمت تنه(شافت)، قسمت سر(که شامل سوراخی است برای خروج منی)، کل آلت تناسلی مردان هم با پوست شلی پوشانده شده است پوست سر آلت تناسلی مردان به پوست حشفه موسوم است که در هنگام ختنه کردن برداشته میشود قسمت سر و زیر آلت دارای رشته های عصبی میباشند که فوق العاده نسبت به تحریکات جنسی حساس هستند.

نعوظ آلت تناسلی مردان:

در حالت عادی  آلت تناسلی مرد شل است و در جلوی کیسه های بیضه اویزان می باشد در جریان تحریکات و برانگیختگیهای جنسی، جهت و ابعاد آلت مرد تغییر میکند در این حالت آلت تناسلی مرد سفت و سخت میشود و به اصطلاح عامیانه شق میشود علت اصلی سفت شدن آلت تناسلی مردان ورود خون به آلت میباشد.