یک روانشناس گفت: تعصب عبارت از نظر یا عقیده مطلوب یا نامطلوب و محبت یا نفرت نسبت به یک چیز یا یک شخص است که معمولاً رنگ عاطفی دارد و بر هیچگونه تحقیقی مبتنی نمیباشد و فرد را از تفکر منطقی درباره آن چیز یا شخص باز می دارد.
علی سلیمانی در گفت و گو با ایسنا، اظهارکرد: فرد متعصب همه افراد متعلق به گروههای دیگر از جمله اجتماعی، مذهبی، جنسی، نژادی و غیره را به عنوان افراد پایین تر از خویش طبقه بندی می کند و با آنان بر اساس این انگیزش رفتار می کند.
وی افزود: رفتار فرد متعصب نسبت به دیگران رنگ دشمنی پیدا می کند ولی در مورد خودش یک حالت خود شیفتگی یا عشق به خود داشته و خطاهای خود را موجه می داند و در انتقاد از خطاهای دیگران زیاده روی می کند.
این روانشناس در رابطه با عوامل تشکیل دهنده تعصب عنوان کرد: اعتقادات پذیرفته شده درباره افرادی که تعصب علیه آنان در جریان است، یکی از دلایل ایجاد تعصب است.
وی تصریح کرد: این اعتقادات به ندرت بر تجارب شخصی متکی است و معمولاً مبتنی بر نظرات قالبی درباره ی ویژگیهای شخصی افراد متعلق به گروه خاصی است.
سلیمانی ذکر کرد: عواطف و احساسات همراه با تعصب که از بی تفاوتی سرد تا کینه ورزی تلخ و خشونت بار می تواند در تغییر باشد، از دیگر عوامل تشکیل دهنده تعصب می باشد.
وی همچنین اعتقادات معین درباره رفتار با کسانی که تعصب علیه آنان به کار رفته است را از دیگر ویژگیهای این افراد ذکر کرد و افزود: این رفتار به یکی از سه حالت بی تفاوتی نسبت به آنان، جلوگیری از هرگونه نقش فعال و تعقیب و آزار آنها، یا ترکیبی از سه حالت بروز می کند.
وی تعصب را محصول یادگیری اجتماعی دانست و ادامه داد: کودک خیلی زود از تفاوتهای بین افراد آگاه می شود، اما این آگاهی از تفاوتها به خودی خود هرگز به معنای داشتن تعصب نیست.
این روانشناس ذکر کرد: تنها هنگامی که فرد از نگرشهای اجتماعی نسبت به این تفاوتها آگاه میشود و برای پذیرش نگرشهای اجتماعی تحت فشار قرار می گیرد، تعصب به وجود می آید، در حالی که رفتار تعصب آمیز بعد از آن رخ می دهد.
وی در رابطه با درمان تعصب خاطرنشان کرد: تعصب سد و مانعی بین افراد به وجود می آورد و باید کوشش کرد تا این سد شکسته شود و افراد به یکدیگر نزدیکتر شوند و بتوانند یکدیگر را بهتر بشناسند.
سلیمانی بیان کرد: در جوامعی که تعصب ریشه دوانده کارهای گروهی چندان پیشرفتی ندارد و در نتیجه جامعه پیشرفت و ترقی نخواهد کرد.
وی اعلام کرد: اگر تعصب بر اساس عقاید سنتی باشد تماس شخص می تواند آن عقاید و نگرشها را تصحیح کند و از تعصب فرد بکاهد.
سلیمانی خاطرنشان کرد: اگر تعصب ناشی از تجارب نامطبوع شخص باشد، تماسها نه تنها از تعصب نمی کاهد بلکه گاهی آن را شدت می بخشد.
وی در پایان یادآور شد: کمک به فرد در پیدا کردن و گسترش بینش اجتماعی بهتر نسبت به افراد و گروههایی که علیه آنان تعصب دارد در کاهش این گونه تعصبها مفید خواهد بود.