بیماری روزاسه● مقدمه:
آکنه روزاسه (آکنه دوران بزرگسالی) عبارت است از التهاب مزمن پوست صورت (معمولاً گونهها و بینی). این بیماری معمولاً بین ۵۰-۳۰ سالگی بروز میکند و در خانمها شایعتر از آقایان است، اما در آقایان شدیدتر است. درگیر شدن گسترده بینی، که بیشتر در آقایان دیده میشود، به رینوفیما معروف است.
● شرح بیماری:
روزاسه بیماری شایع پوستی است که سبب قرمزی و تورم صورت می شود. این بیماری که اغلب از آن با نام «آکنه بزرگسال» نیز یاد می شود، ممکن است در ابتدا تنها به شکل قرمزی و برافروختگی چهره در مواقع مختلف خود را نشان دهد و حالتی گذرا داشته باشد. بتدریج این بیماری به سبب قرمزی پایدار در میانه چهره پیشرفت می کند و ممکن است رفته رفته گونه ها، پیشانی، چانه و بینی را هم مبتلا کند. روزاسه حتی ممکن است گوش ها، قفسه سینه و پشت را هم درگیر نماید. با پیشرفت بیماری، بتدریج عروق خونی کوچک و جوش های ظریفی در روی منطقه قرمز رنگ پوست ایجاد می شوند. ولی برخلاف آکنه، در این بیماری جوش های سرسیاه وجود ندارد.
در اوایل پیدایش، روزاسه ممکن است خودبخود ایجاد شده و سپس برطرف شود. ولی با گذشت زمان وقتی پوست دیگر به رنگ طبیعی خود برنمی گردد و یا سایر نشانه ها از قبیل جوش های ریز و عروق خونی بزرگ نمایان می شوند، بهترین کار مراجعه به پزشک است. این بیماران به ندرت بهبودی کامل می یابند و ممکن است بیماری آنها سال ها باقی بماند یا در صورت عدم درمان می تواند و خیم تر هم بشود.
● علایم شایع:
▪ پوست روی بینی و گونهها به شکل نازیبایی قرمز و ضخیم میشود.
▪ رگهای کوچکی روی سطح پوست قابل مشاهده هستند.
▪ گاهی جوشهای کوچک قرمز رنگ و جوشهای کوچک چرکی سفید رنگ روی پوست صورت ظاهر میشوند.
▪ برافروختگی و قرمزی مداوم روی بینی، گونهها و پیشانی
▪ صورت به هنگام لمس دردناک است.
● علل :
علت بروز این بیمار، ناشناخته است. اما به تجربه ثابت شده است که بیماری در اثر استرس، نوشیدنیهای گرم، غذاهای داغ یا پر ادویه، و الکل تشدید میشود. گرما یا سرمای شدید، یا نور آفتاب نیز ممکن است باعث تشدید آن شوند.
● عواقب مورد انتظار :
علایم را میتوان با درمان تحت کنترل در آورد. آکنه روزاسه بیماری است که در سیر آن مرتباً فروکش کردن و شعلهور شدن رخ میدهد.
● روزاسه چگونه تشخیص داده می شود؟
جوش های روزاسه به صورت برجستگی های کوچک و قرمز در چهره پدید می آیند که بعضی از آنها ممکن است محتوی چرک هم باشند. همراه با این جوش ها، تعداد زیادی عروق خونی نازک هم ممکن است بر روی سطح پوست نمایان شوند و قرمزی چهره حالت پایداری به خود بگیرد.
در موارد خیلی پیشرفته روزاسه، حالتی ممکن است پیش بیاید که به اصطلاح «رینوفیما» گفته می شود. در این حالت، غدد چربی روی بینی و گونه ها بزرگ شده و بینی وگونه ها حالتی بزرگ، برآمده و پف آلود پیدا می کنند. برجستگی های ضخیمی در نیمه تحتانی بینی و تا حدودی در گونه ها پدید می آیند. رینوفیما در مردان نسبت به زنان بسیار شایع تر است. حدود ۵۰ درصد از بیماران مبتلا به روزاسه، درگیری چشمی هم دارند. بعضی از این بیماران دچار قرمزی و احساس سوزش در چشم ها می شوند. این حالت تحت عنوان التهاب ملتحمه شناخته می شود و اگر برای درمان آن اقدامی نشود، ممکن است سبب پیدایش مشکلات خیلی جدی تر برای چشم ها گردد.
● عوارض احتمالی :
▪ استرس روانی ناشی از ظاهر ناخوشایند صورت
▪ اختلالات خود ایمنی در چشم (نادر است)
● چه کسانی در معرض ابتلا به روزاسه هستند؟
بزرگسالانی که پوست روشن دارند، بخصوص خانم های بین سنین ۳۰ تا ۵۰ سال خیلی بیش از سایرین مستعد ابتلا به روزاسه هستند. اما این بیماری همراه با شروع یائسگی بوده است. سیر بیماری تدریجی است و مدت ها به طول می انجامد. اوایل ممکن است بیماری فقط به صورت گلگون شدن چهره و برافروختگی گذرا و یا حساسیت شدید به مواد آرایشی خود را نشان دهد. گرفتاری، درگیری و یا فشار شدید روحی هم می توانند سبب شروع برافروختگی شوند.
● پیشگیری :
اجتناب از عوامل تشدیدکننده مثل
▪ نوشیدنیهای داغ
▪ غذاهای داغ یا پرادویه
▪ الکل
▪ استرس
گاهی ممکن است گرما یا سرمای شدید و نور آفتاب باعث تخفیف بیماری شوند.
● بایدها و نبایدها در روزاسه
دلیل قطعی بیماری روزاسه هنوز ناشناخته است. بهترین پیشگیری شاید اجتناب از حالات و اعمالی باشد که سبب قرمزی یا برافروختگی چهره می شوند:
۱) از نوشیدنی های داغ (مثل چای)، غذاهای تند، نوشیدنی های کافئین دار والکلی بپرهیزید.
۲) از خودتان در برابر نور خورشید بخوبی محافظت کنید. این محافظت شامل رعایت موارد زیر است.
۳) محدود کردن زمان تماس با نور خورشید، استفاده از کلاه و بکار بردن ضدآفتاب های مناسب با SPF برابر با ۱۵ یا بیشتر، دوری از محیط های خیلی داغ یا خیلی سرد که می توانند سبب تشدید علایم روزاسه شوند.
۴) از خاراندن، مالش دادن و ماساژ دادن پوست صورت بپرهیزد. مالش دادن و ماساژ دادن پوست صورت بپرهیزید. مالش پوست سبب بدتر شدن قرمزی و برافروختگی چهره می شود. درمحیط های خنک به ورزش بپردازید. از گرم شدن زیاد بدنتان جلوگیری کنید.
۵) از مصرف مواد آرایشی و کرم های تحریک کننده پوست بپرهیزید. اسپری های مو را بر روی پوست نپاشید.
۶) هر وقت دچار برافروختگی چهره شدید، مورد را در دفترچه ای یادداشت کنید. در هر مورد علل برانگیزنده از قبیل غذاها، مواد مختلف، حالات روحی، داروها و… ار نیز ثبت کنید.
● عوامل افزایش دهندة خطر
▪ استفاده بیش از حد از کرمهای کورتیکواستروییدی برای درمان سایر بیماریهای پوستی
▪ عصبی بودن و استرس
▪ پوست سفید
▪ سوءمصرف الکل
● روزاسه چگونه درمان می شود؟
▪ اصول کلی :
ـ اگر شواهدی از آکنه روزاسه مشاهده کردید هر چه زودتر به پزشک مراجعه نمایید.
ـ از مواد آرایشی روغنی استفاده نکنید. از مواد آرایشی غیرروغنی و نازک استفاده کنید.
ـ استرس را کاهش دهید.
ـ اگر تغییر شکل ظاهر باعث بروز استرس روانی شده است، روان درمانی و مشاوره میتواند مفید واقع شود.
ـ گاهی برای حذف بافتهای زاید جراحی انجام میگیرد.
▪ داروها :
ـ آنتی بیوتیک ها یا داروهای موضعی شاید تجویز شوند. البته علت تأثیر مثبت آنها هنوز معلوم نیست.
ـ امکان دارد ایزوترتیفوئین تجویز شود.
ـ از مصرف ترکیبات حاوی کورتیزون خودداری نمایید، حتی آنهایی که بدون نسخه در دسترس هستند. این ترکیبات ممکن است باعث بدتر شدن بیماری شوند.
بسیاری از افرادی که به بیماری روزاسه مبتلا می شوند به علت عدم آشنایی با علایم این بیماری نمی توانند در همان مراحل اولیه، این بیماری را تشخیص دهند. تشخیص زود هنگام بیماری، نخستین قدم در راه کنترل آن است.مصرف خودسرانه دارو توسط بیماران به هیچ وجه توصیه نمی شود. زیرا بسیاری از داروها و ترکیباتی که در داروخانه ها بدون نسخه به فروش می رسند می توانند سبب بدتر شدن بیماری شوند. متخصصین پوست ومو اغلب ترکیبی از درمان ها را بسته به حالت بیمار توصیه می کنند. این درمان ها می توانند پیشرفت بیماری را متوقف کرده و موجب بهبود آن شوند.
بتدریج در عرض سه تا چهار هفته پس از شروع درمان موضعی علایمی از بهبودی را می توان در صورت فرد مشاهده کرد. بهبودی بیشتر، معمولاً پس از دو ماه بدست می آید. بنظر می رسد مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی نتایج سریعتری از کاربرد فرآورده های موضعی دارد. کرم های کورتون دار ممکن است موجب تخفیف قرمیزی پوست شوند. با اینحال، این فرآورده ها را نباید بیش از دو هفته بر روی صورت بکار برد و از مصرف کرم های کورتون دار قوی ناحیه صورت باید به شدت اجتناب کرد. اصولاً بهتر است اینگونه مواد دارویی تحت نظارت دقیق متخصص پوست و مو مصرف شوند.
باید توجه داشت باشید که داروها بیماری را کنترل می کنند اما ریشه کن نمی نمایند، لذا احتمال عود بیماری پس از قطع درمان وجود دارد. بنابراین پس از کنترل بیماری درمان باید تا مدت طولانی ادامه یابد. قرمزی پایدار پوست پس از درمان روزاسه را می توان با لیزر درمان کرد. مصرف بجای فرآورده های آرایشی مناسب هم می تواند مفید باشد. کرم پوردهایی با پس زمینه مات می توانند قرمزی چهره را مخفی کنند. اجتناب از عواملی که باعث تحریک پوست می شوند، ضروری است.
● رژیم غذایی
رژیم غذایی خاصی توصیه نمیشود. فقط باید از غذاهای پرادویه، الکل، یا هر غذایی که باعث برافروختگی صورت میشود پرهیز کرد.
● استفاده از محصولات آرایشی آیا مجاز است ؟
محصولات بهداشتی آرایشی، از قبیل صابون، کرم های مرطوب کننده و ضدآفتاب ها، باید عاری از الکل یا سایر مواد تحریک کننده باشند. اگر از مرطوب کننده ها همزمان با یک فرآورده دارویی استفاده می کنید، باید آنها ار خیلی با ملایمت پس از خشک شدن داروی اصلی، بر روی پوست بکار ببرید. وقتی از خانه خارج می شوید، بخصوص در روزهای گرم و آفتابی، مصرف ضدآفتاب با SPF ۱۵ یا بیشتر، ضروری است.
رینوفیما را معمولاً با جراحی درمان می کنند. بافت اضافه را می توان با تیغ جراحی یا لیزر برداشت. استفاده ا ز«درم ابریشن» (یک روش جراحی که در آن لایه فوقانی پوست ساییده و برداشته می شود)، می تواند در بهبود ظاهر شخص بسیار مؤثر باشد.
● توصیه آخر :
کلید درمان موفقیت آمیز روزاسه تشخیص زود هنگام آن است. عمل به دستورات پزشک متخصص پوست و مو نیز بسیار اهمیت دارد. اگر توصیه های پزشکی با دقت و از همان اوایل بیماری رعایت شوند، روازسه قابل درمان خواهد بود ولی اگر به حال خود رها شود، بدتر شده و حتی ممکن است درمان آن بسیار مشکل تر گردد.
● آخرین تحقیقات:
یک گروه تحقیقاتی به سرپرستی دکتر “ریچارد گالو” استاد پزشکی و رییس بخش امراض پوست دانشکده پزشکی سن دیگو در کالیفرنیا دریافت این بیماری به خاطر تولید بیش از اندازه دو پروتئین التهابی است که فعل و انفعالات داخلی آنها به نوبه خود موجب افزایش میزان یک پروتئین سومی میشود که نشانههای روزاسه را بروز میدهد.روزاسه که به آن “اکنه بزرگسالی” نیز میگویند معمولا افراد سفیدپوست بین ۳۰تا ۶۰ساله را گرفتار میکند. اگر چه روزاسه برخلاف آکنه با عفونت پوست به یک نوع باکتری همراه نیست اما آنتیبیوتیکها گاهی اوقات برای درمان نشانههای آن تجویز میشود.روزاسه نوعی بیماری مربوط به بینی و گونههاست که با ضایعات آکنه مانند و گشادشدگی مویرگها مشخص و گاهی به هیپوتروفی بینی منجر میشود.این بیماری باعث سرخ شدگی قسمتهایی از صورت میشود.روزاسه مزمن، به تدریج شدیدتر میشود و معموما چرخهای است به این صورت که در دورههایی از چند هفته تا چند ماه عود کرده و سپس برای مدتی فروکش میکند.نتایج این تحقیق که در آن دانشمندان باتجربه اداره سیستم مراقبت بهداشت ساندیگو، دانشکده پزشکی آساکیهاوا ژاپن، موسسه تحقیقات پزشکی بهداشتی و دانشگاه پاول ساباتی فرانسه نیز حضور داشتند، در شماره اینترنتی مجله پزشکی نیچر منتشر شده است
