از نمونه‌های برجسته نادیده گرفته شدن در جوایز اسکار امسال، "دیوید ایلوو" بازیگر نقش "مارتین لوترکینگ" در فیلم "سلم" و همینطور "آوا دورنای" کارگردان این فیلم هستند، البته نباید از نادیده گرفتن شدن انیمیشن فیلم "لگو" نیز به راحتی عبور کرد.
با نگاهی به تاریخ برگزاری جوایز اسکار درمی‌یابیم که آکادمی اسکار در نادیده گرفتن آثار و هنرنمایی‌های با ارزش سابقه‌ای طولانی دارد.
در زیر نگاهی خواهیم داشت به 10 نمونه از مهمترین مواردی از فیلم‌ها، کارگردانان، بازیگران و سازندگان موسیقی که در طول برگزاری تمامی ادوار این جایزه سینمایی توسط آکادمی نادیده گرفته شده و برای دریافت هیچ جایزه‌ای نامزد نشدند.
آلفرد هیچکاک و فیلم "سرگیجه"
"سرگیجه"
در سال ۲۰۱۲ در نظرسنجی که توسط مجله سینمایی "سایت اند ساوند" انجام شد، فیلم "سرگیجه" آلفرد هیچکاک توسط منتقدان و کارشناسان به عنوان عظیم‌ترین اثر سینمایی تاریخ برگزیده شد اما پس از اکران آن در سال ۱۹۵۸ آکادمی اسکار به آن توجهی نکرد و این فیلم در بخش بهترین فیلم نامزد نشد.
"جیمز استوارت" نیز به خاطر بازی در این فیلم و خود "آلفرد هیچکاک" هم به عنوان بهترین کارگردان نامزد نشدند. فراموش نکنیم که "آلفرد هیچکاک" هیچگاه به خاطر فیلم‌های خود جایزه اسکاری دریافت نکرد تا اینکه در سالهای آخر عمرش جایزه یک عمر دستاورد سینمایی اسکار به او اهدا شد.
"روشنایی‌های شهر" و "عصر جدید"
عصر جدید
این دو اثر مهم "چارلی چاپلین" در فهرست آثاری که توسط اسکار نادیده گرفته شده‌اند باید درصدر قرار بگیرند چرا که هر دو فیلم اکنون به عنوان شاهکارهای مهم سینما تلقی می‌شوند اما هیچکدام در زمان تولید حتی نامزد جایزه اسکار نشدند.
فیلم "روشنایی‌های شهر" سال ۱۹۳۱ و یا "عصر جدید" سال ۱۹۳۶، رقیب فیلم‌هایی بودند که امروزه هیچکس آنها را به یاد نمی آورد. در آن زمان شاید خیلی‌ها فکر می‌کردند که فیلم های "چارلی چاپلین" که همچنان به شکل صامت ساخته می شدند از مد افتاده‌اند. اما گذشت زمان ثابت کرد که این آثار دقیقا به خاطر اینکه به زمانه مشخصی وابسته نیستند، جاودانه هستند.
"بت دیویس" در فیلم "از اسارت بشری"
آکادمی اسکار همیشه به قدردانی از ایفای نقش‌های آمیخته با شرارت و سنت شکنی علاقه زیادی نشان داده است. اما یکی از استثناهای مهم در این سنت، نادیده گرفتن بازی "بت دیویس" در نقش پیشخدمت در فیلم "از اسارت بشری" بود.
بازی "بت دیویس" در آن زمان ستایش گسترده منتقدان و بسیاری از بازیگران را برانگیخت و بسیاری معتقد بودند او به خوبی توانسته است وجه پلید و تاریک شخصیت انسان را به نمایش بگذارد.
با این وجود، در سال 1943 او در میان نامزدان جایزه بهترین بازیگر زن قرار نگرفت. تعداد زیادی از اعضای آکادمی از این تصمیم چنان به خشم آمدند که به جای برگزیدن یکی از نامزدهای اعلام شده، نام "بت دیویس" را روی برگه رای خود نوشتند. به همین خاطر آکادمی اسکار از سال بعد رای کتبی با ذکر نام نامزد مورد نظر را ممنوع کرد.
با وجود کارزار گسترده به نفع نامزدی "بت دیویس"، او به فهرست نامزدان اسکار آن سال راه نیافت. ولی درست یک سال بعد او به خاطر بازی در فیلم "خطرناک" جایزه اسکار را دریافت کرد که از نظر بسیاری در حقیقت جبران نادیده گرفتن بازی او در فیلم "از اسارت بشری" بود.
"امبرسون‌های باشکوه" از اورسن ولز
اورسن ولز
"امبرسون‌های باشکوه" که در حقیقت ادامه همان شیوه و ژانری بود که اورسون ولز چند سال قبل آن در فیلم "همشهری کین" آن را باشکوه و موفقیت تمام نشان داده بود.
اما استودیوی فیلمسازی تهیه کننده آن به خاطر جنجال هایی که فیلم "همشهری کین" به پا کرده بود، این فیلم "اورسون ولز" را بارها تدوین کرده و تغییر دادند. با این وجود نتیجه کار یک اثر سینمایی عالی، بازیهای خوب و تاثیر گذار و یک فیلمبرداری عمیق و ماندگار بود.
شخصیت‌های اصلی این داستان و نگاه انتقادی آنها چنان قوی بود که در آن سال آکادمی اسکار تصمیم گرفت "اورسون ولز" را سر جای خود بنشاند و به جای اعطای جایزه بهترین کارگردانی به او فیلم‌هایی را برگزید که امروزه کاملا فراموش شده‌اند.
"آنتونی پرکینز" در فیلم روانی
انتونی پرکینز در فیلم روانی
دو سال پس از عدم توجه آکادمی اسکار به فیلم "سرگیجه"، یک فیلم دیگر "آلفرد هیچکاک" به نام "روانی" یا همان "روح" که بسیاری آن را یک شاهکار می‌دانند، باز هم به فهرست نامزدان اسکار راه نیافت. اما شاید مهمترین وجه از نادیده گرفتن این فیلم متوجه بازیگر اصلی آن "آنتونی پرکینز" شد که در نقش "نورمن بیتس" توانست یک شخصیت منفی بسیار اصیل با پیچیدگی های روانی بسیار شدیدی را خلق کند.
فیلم "روانی" پس از اکران در میان تماشاچیان موفقیت فراوانی کسب کرد اما این نکته که آلفرد هیچکاک آن را با بودجه بسیار ناچیز و با کادر فنی مجموعه تلویزیونی خود ساخته بود، ممکن است باعث دلخوری صنعت سینما شده باشد.
در عین حال باید این نکته را هم یادآوری کرد که "روانی" یک فیلم ترسناک بود و چه در آن زمان و چه امروزه از نظر بسیاری از دست اندرکاران هالیوود فیلم های ترسناک جزو ژانرهای کم ارزش تلقی می‌شوند و به همین خاطر این ژانر هیچگاه در اسکار موفقیت چندانی کسب نکرده است.
"انیو موریکونه" و فیلم "روزی روزگاری در غرب"
موسیقی متن این فیلم که از آثار برجسته "سرجیو لئونه" استاد وسترن اسپاگتی است، خیلی آرام شروع می شود و تمام 10 دقیقه اول فیلم که سه تفنگدار در یک ایستگاه خلوت و خاکی منتظر از راه رسیدن قطار هستند، ادامه می‌یابد. اما وقتیکه این موسیقی گرم می شود و اوج می گیرد واقعا اوج می گیرد.
به یک سوم داستان که می رسیم موسیقی متن این فیلم به اوج می رسد. سازهای اصلی آن یک ویلون و یک سازدهنی هستند که هر یک از آنها برای فهم داستان نقش مهمی دارند. این اثر "انیو موریکونه" یک شاهکار جاودانه است. اما آکادمی اسکار به آن توجهی نکرد و حتی به فهرست نامزدان بهترین موسیقی متن راه نیافت.
"دنیس هاپر" در فیلم "مخمل آبی"
این فیلم "دیوید لینچ" به محض اکران به یکی از فیلم های سنت گذار تاریخ سینما بدل شد. شاید یکی از دلایل اصلی این موفقیت بازی درخشان "دنیس هاپر" در نقش شخصیت روانی فیلم به نام "فرانک بوت" بود.
پس از سالها دوری از سینما و یا ایفای نقش های نه چندان مهم، این اولین بازگشت درخشان "دنیس هاپر" به پرده سینما بود. دنیس هاپر که شخصیت جنجالی داشت حتی تا آنجا پیش رفت که یکبار گفت:"من خود فرانک بوت هستم." اما آکادمی اسکار به جای فیلم "مخمل آبی" ترجیح داد که همان سال "دنیس هاپر" را به خاطر بازی در یک فیلم خانوادگی با عنوان "هوزیری‌ه" نامزد جایزه اسکار کند.
"استنلی کوبریک" و فیلم "درخشش"
درخشش
حتی پس از ۲۰ سال که از نادیده گرفتن فیلم "روانی" می گذشت، هنوز هم برخورد تبعیض آمیز آکادمی اسکار با فیلم های ترسناک ادامه داشت.
استنلی کوبریک از زمان ساختن فیلم "دکتر استرنجلاو" در سال ۱۹۶۴ هر سال که فیلمی می ساخت در جوایز اسکار نامزد می شد.
تا اینکه نوبت به فیلم ترسناک "درخشش" رسید و آکادمی اسکار به آن هیچ توجهی نشان نداد. در تمام سی و چهار سالی که از نادیده گرفتن فیلم "درخشش" می‌گذرد هنوز هم آکادمی اسکار از هیچ کارگردانی برای ساختن یک فیلم ترسناک قدردانی نکرده است.
"کار درست را انجام بده" از "اسپایک لی"
این فیلم محصول سال ۱۹۸۹ به کارگردانی "اسپایک لی"، یک پرداخته کاملا نوآورانه و سنت شکنانه از مناسبات نژادی در آمریکا و یک تحلیل طنز آمیز و روانشناسانه از اهالی یک محله فقیر نشین بود.
ولی در عین حال جنجالی و بحث برانگیز شد و حتی برخی از منتقدان می گفتند که اسپایک لی در این فیلم شورش های نژادی را تشویق کرده است.
شاید به این خاطر از سوی آکادمی اسکار برای جایزه بهترین فیلم سال نامزد نشد. هر چند بسیاری از منتقدان برجسته فیلم آن را جزو ده اثر سینمایی شاخص دهه هشتاد میلادی قلمداد می کنند.
جالب این است که در همان سال فیلم "رانندگی برای خانم دیزی" که باز موضوع آن مناسبات نژادی ولی کمتر تحریک آمیز است، جایزه اسکار برای بهترین فیلم سال را دریافت کرد.
"رابرت ردفورد" در فیلم "همه چیز از دست رفته است"
رابرت ردفورد
"رابرت رد فورد" به عنوان یک کارگردان، در گذشته بحث و جنجال فراوانی را برانگیخته است. او در سال ۱۹۸۰ به خاطر فیلم "مردم معمولی" در رقابت با فیلم "گاو خشمگین" به کارگردانی مارتین اسکورسیزی، جایزه اسکار برای بهترین کارگردان را دریافت کرد. این همان سالی بود که آکادمی اسکار فیلم "درخشش" به کارگردانی استنلی کوبریک را کاملا نایده گرفت.
اما ۳۳ سال بعد او به خاطر بازی در فیلم "همه چیز از دست رفته است" قربانی سهل انگاری آکادمی اسکار شد. او تنها بازیگر این فیلم است که بدون به زبان آوردن حتی یک کلام نقش قایقرانی را که در دریا سرگردان شده و با خطر مرگ روبرو است، با یک پرداخت کاملا احساسی اما با لطافت و فروتنی کامل ایفا می کند.
آکادمی اسکار به جای "رابرت ردفورد" ترجیح داد که "بروس درن" یک هنرپیشه سالخورده دیگر را برای فیلم "نبراسک" نامزد کسب جایزه معرفی کند.
منبع: ایسنا
