کمردرد بارداری و دردسرهای آن
حدود 50 تا 70 درصد خانم‌های باردار از کمردرد دوران بارداری رنج می‌برند بنابراین خانم‌هایی که از قبل کمردرد داشته‌اند درد بیشتری را در این دوران تحمل خواهند کرد. خوشبختانه کمردردهای ناشی از بارداری تا 3 ماه بعد از زایمان از بین خواهند رفت..
سایت سلامت ایران:به گفته دکتر داریوش الیاس‌پور، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی حدود 50 تا 70 درصد خانم‌های باردار از کمردرد دوران بارداری رنج می‌برند بنابراین خانم‌هایی که از قبل کمردرد داشته‌اند درد بیشتری را در این دوران تحمل خواهند کرد. خوشبختانه کمردردهای ناشی از بارداری تا 3 ماه بعد از زایمان از بین خواهند رفت.
به خانم‌هایی که مشکل دیسک کمر دارند به خصوص آنهایی که علایم گزگز پا و حس آب جوش ریختن روی ستون فقراتشان دارند، اجازه باردار شدن می‌دهید؟
معمولا وقتی فردی دیسک کمر دارد ابتدا باید درمانش به یک وضعیت ثابت و مشخص برسد. به عبارت دیگر اگر کمردرد به حالت ثبات برسد و مطمئن شویم بیماری پیشرونده نیست و به مرحله مشخص و ثابتی رسیده است، فرد می‌تواند باردار شود و مشکلی ندارد. علایم عصبی‌ای را هم که ذکر کردید گاهی حتی با بهبودی کامل نیز در فرد باقی می‌مانند و حتما نشان‌دهنده دیسک و باقی ماندن آن در فرد نیست. به عنوان نمونه ممکن است کمردرد فردی کاملا بهبود یابد و دیسکش هم نسبتا به ثبات برسد اما باقیمانده‌ای از بی‌حسی ناشی از آسیبی که خورده است داشته باشد. به همین دلیل این گروه از خانم‌ها می‌توانند بعد از اینکه دوره درمان‌شان را کامل کردند، باردار شوند. در غیر این صورت بارداری را توصیه نمی‌کنیم.
معمولا قبل از باردار شدن این گروه از خانم‌ها، چه توصیه‌هایی به آنها می‌کنید؟ به عنوان نمونه باید ورزش یا کار خاصی انجام بدهند تا به آن ثبات برسند یا خیر؟
توصیه‌های ما همان درمان دیسک است. درمان دیسک سیر خاص خودش را دارد. اگر درمان طبی باشد روند خاص خودش را دارد و اگر هم درمانش جراحی باشد باید حتما جراحی شود. اگر فرض کنیم که فرد به جراحی نیاز ندارد و فقط درمان طبی می‌گیرد، معمولا با درمان دارویی، یک دوره استراحت اولیه و سپس پیروی از دستورالعمل شیوه‌های صحیح کارکردن، وضعیت‌های بدن و مراعاتی که فرد باید در فعالیت‌های خود داشته باشد مشکلش حل می‌شود. ضمن اینکه بسته به شرایط بیمار انجام ورزش‌هایی به وی پیشنهاد می‌شود.
این یک درمان کلی است و معمولا طی چند ماه بسیاری از دیسک‌هایی که نیاز به جراحی ندارند با این روش‌ها بهبود می‌یابند. در این صورت خانم مبتلا به دیسک می‌تواند باردار شود. البته علت اینکه توصیه می‌شود خانم‌ها قبل از طی همه این مراحل و عدم بهبودی باردار نشوند، این است که ممکن است برای درمان دیسک نیاز به جراحی باشد یا دارودرمانی خاصی لازم باشد که در صورت باردار بودن، نتوان این اقدامات را انجام داد. آنچه در درمان دیسک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است مراعات کردن و فشار نیاوردن به کمر است که یک خانم باردار هم می‌تواند آنها را مراعات کند.
توصیه می‌کنید چند وقت بعد از اینکه خانم مبتلا به دیسک به ثبات رسید، باردار شود؟
تفاوتی نمی‌کند. هر زمان که بهبودی کامل به دست آورد و درد از بین رفت و به حدی رسید که چند هفته‌ای یا یکی دو ماهی به وضعیت خوبی رسید، می‌تواند باردار شود زیرا باردار شدن مشکلی برای دیسک ایجاد نمی‌کند، فقط تا حدودی در ماه‌های آخر، فشار ناشی از اضافه وزن مادر و جنین می‌تواند روی ستون فقرات فشار وارد کند. همان‌طور که اشاره کردم مشکلی که وجود دارد این است که اگر بخواهیم کاردرمانی خاصی انجام بدهیم در باردارها با مشکل مواجه خواهیم شد.
مشکل شایع دیگری که بسیاری از خانم‌ها از آن رنج می‌برند مساله گودی کمر است. آیا این مساله می‌تواند باعث اذیت شدن خانم باردار شود؟
گودی کمر آن‌طورها هم که مردم فکر می‌کنند، نیست. طبق بررسی که داخل کشور در رابطه با گودی کمر و کمردرد انجام شده بود، مشاهده شد که گودی کمر به خودی خود رابطه زیادی با کمردرد ندارد و این‌طور نیست که هر کسی گودی کمر داشت کمردرد داشته باشد. همه افراد مقداری قوس کمر دارند که این امر در خانم‌ها بیشتر از آقایان است اما یک رابطه خطی و صددرصدی با هم ندارند. در شرایط خاصی ممکن است فردی به دلایلی مانند چاقی یا بارداری قوس کمرش در حال زیادشدن باشد و به مفاصل پشتی مهره‌هایش فشار وارد شود. اما به?طور کلی باوری که در ذهن مردم وجود دارد که گودی کمر مساوی با کمردرد است باور غلطی است. خیلی از افراد ممکن است گودی کمر داشته و در عین حال کمردرد نیز داشته باشند. ورزش‌هایی وجود دارد که انجام آنها می‌تواند به فرد کمک کند تا از پیشرفت گودی کمرش جلوگیری کند.
این امکان وجود دارد که خانم‌هایی که در دوران قاعدگی دچار کمردرد می‌شده‌اند در دوران بارداری درد بیشتری داشته باشند؟
بله! زمینه‌های مختلفی در ایجاد درد کمر در بارداری تاثیرگذار است که یکی از آنها دردهای کمر در دوران قاعدگی است. به طور کلی چند علت برای کمردرد در دوران بارداری مطرح است. این عوامل عبارتند از مسایل هورمونی که می‌توانند فرد را مستعد دردهای مفصل لگنی کنند، تغییر وضعیت بیومکانیک کمر که البته هنوز اجماع نظری روی آن نیست، دردهای ناشی از وضعیت عروقی و تجمع خون در قسمت‌هایی از بدن به دلیل وضعیت بارداری و... یکی از مسایلی که باید در کمردردهای دوران بارداری به آن توجه کرد، درد مفاصل لگن است که گاهی اوقات به پا می‌زند و شبیه دردهای دیسک می‌شود.
استفاده از کمربندهای مخصوص دوران بارداری را توصیه می‌کنید؟
در رابطه با استفاده از کمربندهای مخصوص بارداری یافته‌های قاطعی وجود ندارد که بتواند به کمردرد کمک کند و طبق بررسی‌های انجام شده خیلی نمی‌توان روی آن حساب کرد. کارهایی که می‌توان در این زمینه انجام داد اول علت‌یابی کمردرد و سپس درمان آن است. ولی افرادی که به دلیل شرایط ناشی از بارداری دچار کمردردهای مکانیکی می‌شوند، می‌توانند برای کاهش درد از آب‌درمانی، ورزش در آب، ماساژ و گاهی از گرما بهره ببرند. البته به شرطی که همه اینها با احتیاط انجام شود. به عنوان نمونه برای استفاده از گرما باید دقت خاصی انجام داد. به خصوص در سه ماهه اول بارداری نباید از گرما در اطراف رحم استفاده کرد. به همین دلیل توصیه می‌کنیم خانم‌های باردار وارد سونا و جکوزی نشوند یا حمام خیلی گرم و طولانی‌مدت نگیرند.
درست است که می‌گویند خانم‌های ورزشکار حین بارداری دچار کمردرد نمی‌شوند؟
نه، الزاما. خیلی‌ها ممکن است ورزش کنند اما حرکات غلطی انجام دهند که خود باعث تشدید کمردرد شود. اگر کسی ورزش مناسب انجام دهد و اصول صحیح حرکات معمول زندگی را رعایت کند احتمال کمردرد کمتری دارد.
