۱۴:۱۷ ۱۳۹۲/۱۲/۱۰
کیست تخمدان
كيست هاى خوش خيم تخمدان از بيمارى هاى شايع در زنان جوان است. هر عاملى كه باعث اختلال در تخمك گذارى شود منجر به آزاد نشدن تخمك در موعد مقرر و احتباس مايع داخل فوليكول هاى تخمدانى مى شود، با آزاد نشدن فوليكول، تخمك آزاد نشده و تجمع مايع داخل فوليكول منجر به ايجاد كيست مى شود.دكتر نوشين سنگول متخصص زنان و زايمان و نازايى در اين درباره مى گويد: «كيست هاى خوش خيم تخمدانى كيست هايى با جدار نازك بوده كه حاوى مواد مايع يا نيمه جامد هستند، اين كيست ها يك تومور يا غده نيستند و در واقع احتباس مقدارى مايع خوش خيم در تخمدان هستند.»
• عوامل ايجاد كننده
وى در رابطه با عوامل ايجاد كننده مى گويد: «علت اوليه پيدايش كيست هاى تخمدانى اختلال تخمك گذارى است كه مى تواند منشاء تخمدانى يا غيرتخمدانى داشته باشد. در منشاء تخمدانى معمولاًَ با يك تخمدان تنبل- گاهى با زمينه ارثى- روبه رو هستيم و در بيشتر مواقع علائمى مانند چاقى و پرمويى هم در فرد ديده مى شود.
در اين موارد اصولاً با درمان دارويى بيمارى رفع مى شود ولى با قطع شدن دارو مجدداً بيمارى برگشت پذير است. علت ديگر زيادى هورمون پرولاكتين-هورمون محرك توليد شير در بدن- است. اگر اين هورمون در اثر بيمارى يا غيربيمارى افزايش پيدا كند با اختلال تخمك گذارى مواجه مى شويم.
در اين مواقع با فشار سينه شير از آن خارج مى شود و در آزمايش هورمونى، پرولاكتين افزايش قابل توجهى دارد.كم كارى تيروئيد، پركارى تيروئيد و ساير اختلالات هورمونى كه سيستم هاى مختلف بدن را درگير مى كنند نيز مى توانند به نوعى اختلال تخمك گذارى و بروز كيست تخمدانى منجر شوند نظير: بيمارى هاى غدد فوق كليوى، نشانگان كوشينگ و ...»
• علايم بالينى
دكتر سنگول در باره علائم بالينى كيست تخمدانى مى گويد :« از علايم شايع در سابقه بيماران قاعدگى هاى نامنظم است كه بيشتر به صورت عقب افتادن عادت ماهانه بروز مى كند.ممكن است با توجه به عامل ايجادكننده كيست با علائمى نظير چاقى، پرمويى مواجه شويم.قابل ذكر است كه در اختلالات هورمونى در اين زنان ممكن است هورمون مردانه افزايش يابد كه در اين صورت شاهد پرمويى در نواحى صورت، شكم، دست و پا، به ويژه قسمت ران ها هستيم كه كيفيت اين موها با موهاى طبيعى بدن فرق دارد.
• باردارى
وى تشريح كرد: «احتمال حاملگى در افراد با كيست هاى خوش خيم تخمدانى نسبت به افراد عادى كمتر است، به اين دسته از افراد توصيه مى شود كه زودتر باردار شوند. با توجه به اينكه در ابتداى باردارى ميزان هورمون ها به شدت تغيير مى كند، ممكن است اين تغيير ناگهانى هورمون باعث ايجاد كيست شوند ولى پس از چند ماه با عادت كردن بدن به اين تغييرات اين كيست ها معمولاً فروكش مى كنند.»
در رابطه با علائم كيست در باردارى افزود كه دردهاى مختصر شكمى ايجاد مى كنند و نياز به درمان خاصى ندارند ولى بايد تحت نظر بوده و كنترل شوند، اغلب اوقات در باردارى بهبود پيدا مى كنند ولى در صورت ايجاد درد و ناراحتى شديد و يا پيچ خوردگى، افزايش سايز و اندازه اقدام به جراحى مى كنند، تا بدين ترتيب از درد و ناراحتى مريض كاسته شود.
• يائسگى
دكتر سنگول اشاره كرد برخلاف سنين جوانى در يائسگى به هرگونه كيستى در تخمدان اهميتى جدى داده شده و بايد درمان و پيگيرى شوند.
• پيشگيرى
براساس اظهارات وى افرادى كه قاعدگى هاى نامرتب دارند يا داراى بيمارى هاى زمينه اى هستند و يا داراى سابقه خانوادگى اين بيمارى هستند بايد حداقل سالانه براى كنترل مراجعه كنند، همچنين معمولاً تا دو سال پس از بلوغ پريودهاى نامنظم به صورت طبيعى اتفاق مى افتد ولى وجود اين مسئله پس از اين دوران نياز به بررسى دارد.
• درمان
دكتر سنگول در مورد درمان كيست هاى خوش خيم تخمدان تصريح كرد: «اين گونه كيست ها اغلب در طى دو ماه به درمان دارويى پاسخ مى دهند ولى در صورت مقاوم بودن به درمان و يا بزرگ تر شدن اقدام به جراحى مى كنند كه در اين صورت احتمال خوش خيمى كيست كمتر مطرح مى شود.اين كيست ها يا جراحى آنها در نازايى آينده دختران تاثيرى ندارد، فقط در اين گونه افراد ميزان حاملگى كمتر از افراد عادى است.» وى در پايان گفت: «بهترين راه درمان كيست پيشگيرى از آن است.»
