بیماریــها و بـهداشــت زنان

یائسگی؛ پایان دائمی قاعدگی

یائسگی پایان دائمی عادت ماهانه در زنان می باشد. یائسگی بیماری نیست، اما تاثیرتی بر زندگی زنان دارد. یائسگی می تواند باعث گرگرفتگی، تعریق شبانه و سایر علائم در زنان شود.




علل یائسگی

افزایش سن یکی از دلایل یائسگی می باشد. در پایان سن بارداری خانم ها، فعالیت تخمدان ها به تدریج کم می شود.
برخی داروها و جراحی ها نیز می توانند موجب یائسگی گردند، از قبیل: برداشتن تخمدان ها، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی لگن.
برداشتن رحم موجب یائسگی نمی شود، گرچه ممکن است دیگر عادت ماهانه نشوند.

شروع یائسگی
به طور معمول، زنان 51 ساله یائسه می شوند. اما برخی زنان زودتر و برخی دیگر، دیرتر یائسه می شوند.
برخی زنان در سن 40 سالگی یائسه می شوند و تعداد زنانی که در سن 60 سالگی یائسه می شوند کم می باشد.
زنانی که سیگار می کشند، زودتر یائسه می شوند.
هیچ راهی برای اثبات یائسگی وجود ندارد، فقط اگر زنی طی 12 ماه متوالی بدون هیچ علتی، عادت ماهانه نشود، می توان گفت یائسه شده است.

قبل از یائسگی
یائسگی طبیعی به تدریج رخ می دهد. فعالیت تخمدان ها به طور ناگهانی متوقف نمی شود، بلکه سرعت فعالیت آنها کند می شود.
پیش از یائسگی، احتمال باردار شدن وجود دارد، ممکن است عادت ماهانه نامنظم شود و تخمدان ها هنوز تخمک گذاری کنند.
هنگام یائسگی خطرات بیماری قلبی و پوکی استخوان زیاد می شود


علائم یائسگی
- تغییر عادت ماهانه : این تغییرات از یک خانم به خانم دیگر متفاوت است. در برخی زنان، خونریزی ها ممکن است کمتر یا بیشتر، راحت تر و یا سخت تر شود و همچنین ممکن است روزهای بین دو عادت ماهیانه زیادتر و یا کمتر گردد.
اگر در سن یائسگی هستید و فاصله بین دو عادت ماهانه به هم نزدیک باشد و یا اگر خونریزی زیاد و یا لکه بینی دارید و یا اگر عادت ماهانه شما بیشتر از یک هفته طول می کشد، بهتر است نزد پزشک روید.

- گرگرفتگی : گرگرفتگی احساس ناگهانی گرماست که باعث سرخی صورت و گردن، قفسه سینه، پشت و بازوها می شود.
در طی گرگرفتگی، تعریق و لرز ممکن است رخ دهد.
پوشیدن لباس نخی نازک، استفاده از پنکه، مرتب ورزش کردن، اجتناب از خوردن غذاهای تند و گرم و کنترل استرس ممکن است در مقابله با گرگرفتگی موثر باشند.

- مشکلات خواب : گرگرفتگی می تواند باعث تعریق شبانه و مشکلات خواب شود. راه های زیر برای جلوگیری از مشکلات خواب توصیه می شوند:
خنک نگه داشتن اتاق خواب، اجتناب از انداختن ملحفه کلفت و استفاده از لباس خواب نخی.
اگر مشکلات خواب با این روش ها از بین نرفت، به پزشک مراجعه کنید.

- مسائل جنسی : کم شدن هورمون استروژن باعث خشکی واژن و دردناک شدن مقاربت جنسی می گردد.
استرس، داروها، افسردگی، خواب ناکافی و مشکلات رابطه زناشویی نیز بر کاهش میل جنسی اثر دارند.
این نکته را به یاد داشته باشید که بیماری های منتقله از راه جنسی با یائسگی تمام نمی شوند، پس بهتر است با پزشک خود در تماس باشید.

کنترل علائم یائسگی
اگر علائم یائسگی برای شما مشکلاتی را به وجود آورد، با پزشک خود صحبت کنید. او می تواند به شما راجع به فواید و مضرات روش هورمون درمانی بگوید.
قرص های ضد بارداری با دوز پایین برای افراد پیش از یائسگی مفید می باشد(تحت نظر پزشک).
کرم های استروژن واژن نیز مفید می باشند (تحت نظر پزشک).
پزشک، شیوه زندگی درست از نظر تغذیه، ورزش، خواب و کنترل استرس را به شما یاد می دهد.

هورمون درمانی
این روش درمانی، علائم یائسگی را کاهش می دهد.
برخی از هورمون درمانی ها برای جلوگیری از پوکی استخوان تجویز می شوند.
اداره غذا و دارو ( FDA) توصیه می کند که با دوز پایین و در مدت کوتاهی، این داروهای هورمونی را مصرف کنید، زیرا که این داروها در طولانی مدت می توانند عوارضی از قبیل بیماری قلبی، سکته، لخته شدن خون و سرطان سینه را بوجود آورند.

بیماری ها در یائسگی
هنگام یائسگی خطرات بیماری قلبی و استئوپروز (پوکی استخوان) زیاد می شود.
کمبود استروژن بعد از یائسگی، ممکن است در بیماری قلبی نقش داشته باشد، اما هورمون درمانی برای کاهش این بیماری توصیه نمی شود.

سالم زیستن در یائسگی
بهتر است قبل از یائسه شدن به فکر زندگی سالم باشید.
آزمایش هایی از قبیل اندازه گیری فشار خون، کلسترول و قند خون و ماموگرافی را انجام دهید.
بهتر است تغذیه مناسب، ورزش کردن و راه های کنترل استرس را یاد بگیرید.
ورزش های هوازی برای سلامت قلب و استخوان ها و رفتار خوب مفیدند.