۱۵:۲۲ ۱۳۹۲/۱۲/۱۰
ماستالژي يا درد سينه در زنان
(mastalgia)
درد
سينه يا ماستالژي مشکل شايعي بين خانم ها است؛ به طوري که از هر 10
خانم 7 نفر در طول زندگي آن را تجربه مي کنند. در واقع در حدود 10 درصد
از زنان، درد متوسط تا شديد پستان را لااقل در 5 روز از ماه تجربه مي
کنند و در برخي موارد، در سرتاسر دوران قاعدگي چنين درد شديدي وجود دارد.
زناني
که يائسه شده‌اند، ممکن است دچار درد پستان شوند و البته اين علايم بيشتر
در زنان جوان تر و حوالي يائسگي رخ مي دهند. اگر درد پستان شديد باشد،
مي تواند زندگي فرد و فعاليت روزانه را تحت تاثير قرار دهد. اينکه درد
پستان به تنهايي نشان دهنده سرطان پستان باشد، اتفاق نادري است و تنها در
2 تا 7 درصد از زنان، درد پستان ممکن است نشانه سرطان باشد. اما اگر شما
درد غيرقابل توجيهي داريد که زندگي شما را مختل کرده و اگر به هر دليلي در
مورد سرطان پستان نگران هستيد، به پزشک مراجعه کنيد تا مشکل شما بررسي
شود.
درد پستان؛ چرا و به چه علت؟
در بيشتر موارد، تعيين علت دقيق درد پستان امکان پذير نيست اما علل احتمالي شامل تاثير اين موارد است:
هورمون‌ها:
درد
پستان اگر به صورت دوره‌اي باشد و با قاعدگي ارتباط داشته باشد، احتمالا
با هورمون‌هاي جنسي مرتبط است. کاهش يا از بين رفتن اين نوع درد با
بارداري يا يائسگي نشان مي دهد که احتمالا هورمون‌ها در اين مورد نقش
دارند. به هر حال مطالعات تاکنون نتوانسته‌اند اختلال هورموني خاصي را
شناسايي کنند که عامل قطعي ايجاد درد دوره‌اي سينه‌ها باشد.
عوامل ساختاري:
مشکلات
آناتوميکي و ساختاري در سينه‌ها مي تواند موجب ايجاد درد شود که در
بيشتر موارد اين دردها غيردوره‌اي هستند. اختلالاتي مانند کيست‌ها،
ضربه‌ها و آسيب ديدگي‌ها و جراحي‌هاي قبلي مي توانند موجب بروز درد شوند.
علت اين نوع دردها معمولا خارج از بافت پستان است. مثلا ممکن است علت
ايجاد درد، اختلالي درديواره قفسه سينه، عضلات، مفاصل، قلب و نواحي ديگر
باشد که به علت انتشار درد، به اين نحو، احساس شود. کشيدگي عضلات پستان و
آسيب‌هاي مفصلي نيز مي تواند موجب چنين دردهايي شود.
اختلال در تعادل اسيد چرب:
اختلال
در تعادل اسيدهاي چرب در داخل سلول‌ها ممکن است حساسيت بافت سينه‌ها را
به هورمون‌ها افزايش دهد. اين نظريه بر اين اساس ارايه شد که در مواردي
مصرف مکمل‌هاي حاوي گاما لينولئيک اسيد، موجب کاهش درد مي شود. اين ماده
يک نوع اسيد چرب است. به نظر مي رسد گامالينولئيک اسيد موجب تعادل
اسيدهاي چرب شده و حساسيت بافت پستان به هورمون‌ها را کاهش مي دهد.
داروها:
مصرف
برخي داروهاي هورموني، داروهاي درمان ناباروري و داروهاي خوراکي جلوگيري
از بارداري ممکن است با درد پستان مرتبط باشند. در اثر درمان با استروژن و
پروژسترون، ممکن است بافت سينه، حساس و دردناک شود. ممکن است علت ايجاد
درد پستان در خانم‌هاي يائسه درمان‌هاي هورموني باشد. همچنين گزارش‌هايي
از درد پستان مرتبط با مصرف داروهاي ضدافسردگي مانند داروهايي مثل
فلوکستين و سرترالين وجود دارد.
اندازه سينه:
زناني
که سينه بزرگي دارند، ممکن است دردهايي را به صورت غيردوره‌اي تجربه کنند.
اين نوع درد ممکن است همراه با دردهاي گردن، شانه و پشت باشد. مطالعات
نشان مي دهد که اگر عامل درد سينه، بزرگي آن ها باشد، جراحي براي کاهش
اندازه پستان مي تواند علايم را تخفيف دهد. البته جراحي سينه، خود مي
تواند به دردهاي بعدي در پستان منجر شود.
درد پستان معمولا به صورت دوره‌اي يا غيردوره‌اي است. هر نوع از اين دردها ويژگي‌هاي مخصوص خود را دارند.
دردهاي دوره اي، دردهاي غير دوره اي
ويژگي دردهاي دوره‌اي
گاهي برخي مشخصات درد پستان حاکي از دردهاي دوره‌اي پستان است که معمولا موارد زير را در بر مي گيرد:
- درد ارتباط واضحي با دوره‌هاي قاعدگي دارد.
- احساس ناراحتي مبهم، احساس سنگيني يا درد وجود دارد.
- معمولا با تورم يا توده همراه است.
- معمولا درد دو طرفه است و بيشتر در قسمت‌هاي فوقاني خارجي پستان احساس مي شود که به زير بغل تير مي کشد.
- درد معمولا طي دو هفته نزديک به شروع قاعدگي شديدتر مي شود و پس از آن تخفيف مي يابد.
-
معمولا زناني را که در سنين پيش از يائسگي هستند، در 20 تا 30 سالگي
درگير مي کند و همچنين زناني را که به حوالي يائسگي مي رسند، در حوالي
چهل سالگي تحت‌تاثير قرار مي دهد.
ويژگي دردهاي غيردوره‌اي
دردهاي غيردوره‌اي نيز مشخصاتي دارند که شامل موارد زير است:
- به دوره قاعدگي ارتباطي ندارد.
- درد به صورت فشارنده و سوزشي احساس مي شود.
- ممکن است درد پايدار و متناوب باشد.
- معمولا يک طرفه است و ناحيه مشخصي را درگير مي کند و ممکن است به بقيه نقاط پستان انتشار پيدا کند.
- معمولا زنان يائسه را تحت‌تاثير قرار مي دهد و اکثر افراد در 40 تا 50 سالگي قرار دارند.
ارزيابي
ارزيابي درد پستان شامل مراحلي است که شامل موارد زير است:
معاينه:
معاينه
کلينيکي توسط پزشک انجام مي شود. بافت پستان و غده‌هاي لنفاوي و نواحي
مرتبطي مانند قلب، ريه، قفسه سينه و شکم نيز معاينه مي شوند. سابقه
بيماري‌ها و مصرف داروها بررسي مي شوند و در صورتي که نياز باشد،
بررسي‌هاي بيشتري نيز ممکن است انجام شوند.
ماموگرافي:
اگرتوده،
کيست، بافت مشکوک يا غيرطبيعي در بافت پستان يافت شود، ممکن است پزشک به
شما ماموگرافي را توصيه کند. ممکن است با معاينه طبيعي نيز پزشک ماموگرافي
را توصيه کند چون احتمال دارد بافت غيرطبيعي کوچک باشد و در معاينه مشخص
نشود. اگر چه معمولا براي سنين بالاي 30 سال اين روش توصيه مي شود.
سونوگرافي:
پزشک
با توجه به نتيجه معاينات از بررسي‌هاي تکميلي استفاده مي کند.
سونوگرافي بافت پستان معمولا براي افراد زير 30 سال استفاده مي شود و
ممکن است براي ارزيابي درد استفاده شود.
بيوپسي:
توده‌هاي
مشکوک يا بافت‌هاي غيرطبيعي ممکن است نياز به نمونه برداري داشته باشند.
معمولا براي نمونه برداري به ميزان کمي از بافت نياز است که براي تشخيص
به پاتولوژي فرستاده مي شود.
چه بايد کرد؟
براي درمان، بايد علت زمينه‌اي ايجاد کننده برطرف شود.
پوشيدن
لباس زير مناسبي که به بافت‌ها فشار وارد نکند و حمايت کافي از بافت
پستان ايجاد کند و تغيير روش جلوگيري از بارداري ايده مناسبي است.
استفاده از ضد دردهاي موضعي در ناحيه دردناک براي تسکين دردهاي غيردوره‌اي کمک کننده است.
اگر در دوران يائسگي هستيد و هورمون درماني براي شما انجام مي شود، ممکن است نياز باشد که هورمون درماني را متوقف کنيد.
در
دردهاي دوره‌اي شديد ممکن است پزشک با توجه به يافته‌هاي باليني و
آزمايشگاهي داروهايي مانند دانازول، بروموکريپتين، تاموکسيفن يا ساير
داروها را براي شما تجويز کند.
مصرف برخي مکمل‌ها مانند مکمل‌هاي حاوي گاما لينولئيک اسيد و يا مکمل ويتامين E به برخي از افراد کمک مي کند.
