از "پروبیوتیک" چه میدانیم؟
از این روزها پروبیوتیکها یا همان «باکتریهای خوب» بیش از آن که در ماست موجود باشند در خوردنیها و مواد مختلف دیگر نظیر خمیر دندان، شکلات، آب میوه و غلات نیز یافت میشوند.
آفتاب: دکتر «پاتریشیا هیبرد» از بیمارستان کودکان بوستون که پروبیوتیکها را در کودکان و بزرگسالان بررسی میکند، گفت: یکی از عجیبترین مواد حاوی پروبیوتیکها، نیهای نوشیدنی هستند هرچند تصور اینکه چگونه یک نی میتواند پروبیوتیکها را به شیوهای هدفمند منتقل کند، اندکی دشوار است.
لایوساینس در گزارشی که دراینباره منتشر کرد آورده است: این پزشک متخصص با گنجاندن پروبیوتیکها در نان موافق نیست زیرا معتقد است که برشته کردن آن میتواند موجب از بین رفتن ارگانیسمهای زنده شود. در عین حال افزودن پروبیوتیکها در غذاهایی که به طور طبیعی دارای باکتریهای مفید نیستند ممکن نیست این محصولات را سالمتر سازد.
پزشکان به افراد توصیه میکنند که پیش از خرید مواد خوراکی حاوی پروبیوتیکها یا مصرف آنها به عنوان مکمل، نکات زیر را رعایت کنند:
1- مصرف پروبیوتیکها مانند داروها نیاز به کنترل ندارد. پروبیوتیکهای موجود در مکملها به طور کلی ایمن و بیخطر هستند و امکان مصرف آنها همچون داروها، نیاز به آزمایش و بررسی ندارد.
2- عوارض جانبی پروبیوتیکها در صورت بروز بسیار خفیف است. به گفته دکتر هیبرد مصرف مکملهای پروبیوتیک در روزهای نخست موجب نفخ معده میشود اما این علائم معمولا خفیف هستند و پس از گذشت چند روز از بین میروند.
3- تمام مواد خوراکی، حاوی مقادیر مشابهی از پروبیوتیکها نیستند. محصولات لبنی معمولا دارای بیشترین میزان پروبیوتیکها هستند و میزان این باکتریهای زنده در این مواد خوراکی کاملا خوب است اما مقدار این باکتریها در سایر مواد و خوردنیها متفاوت است. اگرچه غالب پروبیوتیکهای موجود در مواد خوراکی برای اکثریت مصرفکنندگان بیضرر هستند اما موضوع اصلی این است که اساسا این ارگانیسم در مواد غذایی وجود داشته باشد.
4- پروبیوتیکها ممکن است برای همهکس بیخطر نباشند. با وجود بیضرر بودن این باکتریها اما افراد خاصی باید از مصرف مواد خوراکی یا مکملهای حاوی پروبیوتیک خودداری کنند. این افراد شامل گروههایی میشوند که سیستم ایمنی ضعیفی دارند. همچنین این خطر در افرادی که تحت عمل جراحی پیوند اعضا قرار میگیرند، افزایش مییابد.
5- قبل از صرف محصولات حاوی پروبیوتیکها به تاریخ انقضای آنها توجه کنید. خوردنیهای حاوی ارگانیسمهای زنده تاریخ مصرف محدودی دارند و به همین دلیل پیش از تمام شدن تاریخ انقضا باید مصرف شوند.
اثرات پروبیوتیک در کم کردن وزن
فرآوردههای پروبیوتیک حاوی باکتریهایی هستند که اثرات مفیدی در سلامت مصرف کننده دارند و موجب وزن سالم میشوند.
فلور روده انسان حاوی انواع باکتریهاست؛ بسیاری از این باکتریها برای گوارش بهینه غذا مفید هستند و دستهای از این آنها که به باکتریهای پروبیوتیک معروف هستند علاوه بر کمک به گوارش مولکولهای پیچیده، ترکیباتی مانند ویتامینها و آنتی بیوتیکهای مختلف را تولید میکنند که برای بدن مفید است.
بهتر است بدانید منبع باکتریهای پروبیوتیک لبنیات و میوهها هستند؛ فرآوردههای پروبیوتیکی حاوی باکتریهای مفیدی هستند که اثرات مفیدی در سلامت مصرف کننده دارند.
مجموعهای از مطالعات نشان دادهاند که فلور روده اشخاصی که اضافه وزن دارند و به خصوص افراد چاق دارای ویژگیهای خاصی است که منجر به عدم تعادل بین انواع مختلف باکتریهای روده میشود و این مطالعات نشان دادهاند که مکملهای پروبیوتیک برای کم کردن وزن بهتر از رژیم غذایی هستند.
یک تیم پزشکی در دانشگاه لاوال در کبک ـ کانادا برای آزمون این فرضیه که پروبیوتیک میتواند به توازن پویایی میکروبیوت روده کمک کند و به نفع باکتریهایی است که موجب وزنی سالم در انسان میشوند، 125 نفر داوطلب که دارای اضافه وزن بودند را به مدت سه ماه در یک رژیم غذایی قرار دادند.
در آغاز شرکت کنندگان به دو گروه تقسیم شدند؛ نیمی از آنها از دو قرص در روز که حاوی پروبیوتیک (لاکتوباسیلوس رامنوسوس) بود مصرف کردند در حالی که گروه دوم نوعی دارو نما مصرف میکردند.
پس از 12 هفته از رژیم غذایی، نتایج طرح اولیه برای همه یکسان بود؛ محققان در این آزمون مشاهده کردند مصرف کنندگان پروبیوتیک به طور متوسط 4.4 کیلوگرم کاهش وزن داشتند و در مقابل گروه دوم که دارونما مصرف کرده بودند 2.6 کیلوگرم کاهش وزن داشتند و این نتایج در زنان دو برابر مردان بود.
پس از 12 هفته دیگر گروه دوم که دارونما مصرف میکردند وزنی ثابت داشتند در حالی که گروه اول که پروبیوتیک مصرف میکردند به طور متوسط 5.2 کیلوگرم وزن کم کردند.
مصرف پروبیوتیک تولید لپتین (هورمون گرسنگی) میکند و گرسنگی را کاهش میدهد؛ اما این اثرات در مردان مشابه نبود و محققان معتقدند این موضوع شاید به مقدار مصرف آنها ربط داشته باشد.
برای اینکه باکتریها در فلور روده مفید واقع شوند و به طور موثر رشد کنند باید یک محیط حمایتی که نیاز به یک رژیم غذایی درست دارد، یعنی چربی کمتر و فیبر بیشتر، مصرف شود.