پوشیدن لباس سیاه در سوگ امامان پاک بویژه در مصیبت جان سوز کربلا در عصر ما یکی از شعائر مهم شیعی است، شعاری چشمگیر و موثر که رونق و رواجی عام دارد. شیعه در ایام عادی و روزهای معمول زندگی از پوشیدن لباس سیاه پرهیز می‌کند اما به دهه نخست محرم یا آخر صفر و نظایر آن که می‌رسد، جامه مشکین می‌پوشد و در و دیوار و کوی و برزن را سیاه‌پوش می‌کند. در واقع، قرن‌هاست که تاریخ در بلاد شیعه‌نشین ناظر این صحنه‌هاست.
لباس سیاه، نشانه عشق و دوستی به ساحت امامان است و اعلام جانبداری از سرور آزادگان در جبهه ستیز حق و باطل، جبهه‌ای که پهنه میدان آن از بام تا شام تاریخ است و جز به شمشیر حجت آخرین(عج) پایان خوش و محتوم خویش را بازنخواهد یافت.
شیعه در عزای حسین لباس مشکی می‌پوشد تا درد درون را از مصیبتی که با قتل عزیز فاطمه(س) بر اسلام، بلکه بر انسان رفته است، فریاد کند و نفرت خویش را از خیل ظالمانی که چراغ هدایت را کشتند و حرمت عدل و فضیلت را شکستند، اعلام دارد. لباس سیاهی که شیعه در هر محرم می‌پوشد، به حقیقت جلوه دود آهی است که خانه دل او را در عزای حسین(ع) اندوه‌نشین کرده است. بدون ترديد وقتي پير و جوان، بزرگ و خردسال، در اين ايام لباس سياه مي پوشند، يادآور حزن و مصيبت جانکاهي است که به وجود مقدس حضرت سيدالشهدا(ع)، رسيده است و حقيقت اين است که بقاي اسلام مرهون دو ماه محرم و صفر است.
از نظر تاريخ، چنانکه مورخان نوشته اند، بعد از واقعه عاشورا، زنان خاندان رسول الله(ص) اولين کساني بودند که تا يک سال لباس سياه به تن داشتند و چنان مشغول عزاداري بودند که امام سجاد(ع) براي آنها غذا فراهم مي ساختند. در طول تاريخ نيز پوشيدن لباس سياه در عزاداري اهل بيت(ع) به صورت يک سنت ارزشمند در بين شيعيان و محبان رايج بوده است.
بعضي از فقهاي بزرگ مقيد بودند در ايام سوگواري امام حسين(ع) جامه سياه fپوشند و به آن تبرک مي جستند و با جديت از آن نگهداري و مراقبت مي کردند و وصيت مي نمودند بعد از رحلتشان به عنوان تبرک با آنها دفن شود.
قرآن و روايات، دوستي خاندان رسول اکرم (ص) را بر مسلمانان واجب کرده اند. دوستي لوازمي دارد و محب صادق کسي است که شرط دوستي را - چنان که بايد و شايد - به جاي آورد . يکي از مهم ترين لوازم دوستي، همراهي و همدلي با دوستان در غم ها و شادي ها است. از اين رو، احاديث بر برپايي جشن و سرور در ايام شادي اهل بيت(ع) و ابراز حزن و اندوه در مواقع سوگ آنان تاکيد ورزيده اند.
