خاورمیانه را به جرات میتوان مهد تمدن باستان نامید؛ منطقهای غوطهور در تاریخ که گنجینههایی گرانبهاتر از آنچه امروز در جهان به چشم میخورد را در خود جای داده است. آنچه در ادامه میخوانیم معرفی ۱۰ نمونه از بناها و مناطق تاریخی و باستانی خاورمیانه است که از آنها به عنوان بزرگترین عجایب باستان نام برده شده است:
بیتالمقدس، فلسطین:
شهر بیتالمقدس و مسجدالاقصی که محل معراج پیامبر عظیمالشان اسلام است، در بین ادیان مختلف اسلام، مسیحیت و یهود از تقدس و احترام بسیار زیادی برخوردار است. با توجه به این اهمیت خیابانهای منتهی به شهر، مختص ادیان متفاوت است و به همین دلیل به محلههای مسلمانان، مسیحیان، یهودیان و ارمنیها تقسیم شده است. علاوه بر مسجدالاقصی، بناها و اماکن مقدس دیگری نیز در بیتالمقدس وجود دارند که مسجد قبهالصخره از مهمترین آنها به شمار میرود. این بنا که قدمت آن به قرن هفتم میلادی برمیگردد، مکانی مقدس چه برای مسلمانان و چه برای مسیحیان و یهودیان است.
تخت جمشید (پرسپولیس)، ایران:
تخت جمشید که زمان ساخت آن به قرن ششم پیش از میلاد برمیگردد، در ۷۰ کیلومتری شهر شیراز، پایتخت امپراتوری عظیم هخامنشی، قرار دارد. تخت جمشید مجموعهای مشتمل بر کاخهایی مجلل بود که به دستور داریوش کبیر، پادشاه نخستین امپراتوری ایران، بنا شد و امروز پس از گذشت قرنها و به رغم به آتش کشیده شدن به دست لشکریان اسکندر مقدونی، هنوز هم میتوان نشانههایی از شکوه گذشته آن را از ورای ستونها، بناها و همچنین نماهای سنگیاش مشاهده کرد.
بعلبک، لبنان:
شهر بعلبک که "شهر خورشید" نیز نامیده میشود، در دره حاصلخیز "بک"ی لبنان قرار دارد و یکی از سالمترین ویرانههای رومی در منطقه خاورمیانه است. این شهر که وسعتی بسیار زیاد داشته و از نظر بزرگی رقیب روم باستان میشده، شهری زیارتی بوده و محل اجتماع زائران از سراسر امپراتوری روم برای عبادت خدایان به شمار میرفته است. امروزه بعلبک میزبان جشنوارههای هنری گوناگون است که آن را به یک مرکز فرهنگی ویژه در لبنان تبدیل کرده است.
شیبام، یمن:
این شهر محصور که در قرن شانزدهم میلادی بنا شده و به دلیل معماری خاص و زیبایش از شهرت بسیاری نیز برخوردار است، به واسطه سازههای برجمانندی که در آن ساخته شده، "منهتن صحرا" نام گرفته است. این شهر از آنجا که محل مناسبی برای توقف کاروانهای مهم و تجاری در دوران گذشته بوده و راه مواصلاتی به مناطق جنوبی شبهجزیره عربستان محسوب میشده، از رونق و شکوفایی بسیاری برخوردار بوده است.
کارناک، مصر:
کارناک که در نزدیکی الاقصر قرار دارد از بزرگترین مجموعهمعابد مذهبی مصر باستان بوده و از صومعهها، کوشکها، ستونها و راهروهای متعددی برخوردار است. علاوه بر آن، معبد بزرگ آمون نیز در این مکان قرار دارد. وجود معبد آمون در این منطقه موجب میشد بسیاری از بناهای موجود در این شهر به او که مهمترین الهه مصر باستان بود، تعلق گیرد. گفتنی است نام باستانی این شهر "ایپت ایسوت" یا "مقدسترین اماکن" بوده و کارناک نام جدید آن است.
قلعهالحصن یا قلعه شوالیهها، سوریه:
این قلعه که در قرن یازدهم میلادی بنا شده و قلعه جنجگویان جنگهای صلیبی به شمار میرفته، اولبار سکونتگاه کردها بوده و به همین سبب نام دیگر آن"حصن الاکراد" یا "قلعه کرده" است. این بنا تا سال ۱۲۷۰ پس از آن که به تصرف جنگجویان صلیبی در آمد چندینمرتبه بازسازی شد و اکنون نیز در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد.
مدائن صالح، عربستان:
این منطقه که قدمت آن به پیش از ظهور اسلام میرسد، نخستین منطقه باستانی عربستان است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. اکثر ویرانههایی که در این شهر تاریخی بر جای مانده، نشانههای اسرارآمیز تمدن "الانباط" است؛ تمدنی که تا هزار سال پیش در این سرزمین وجود داشت. شهر مدائن صالح، بزرگترین و جنوبیترین سکونتگاه باستانی عربستان بوده است و شهر "پتر" که پایتخت یا مرکز آن بوده در ۵۰۰ کیلومتری شمال اردن قرار دارد.
تروا، ترکیه:
شهر تروا، یکی از معروفترین مناطق باستانی جهان است و قدمت سکونت در آن به عصر برنز بازمیگردد. شهر تروا در قرنهای سیزدهم و دوازدهم پیش از میلاد از سوی جنگجویان اسپارتان و اخاییه یونان باستان مورد حملات متعددی قرار گرفت و نبرد مشهور تروا نیز در آن رخ داد.
کارتاژ، تونس:
فینیقیها، شهر کارتاژ را در قرن نهم پیش از میلاد در خلیج تونس بنا کردند. علت این کار موقعیت استراتژیک این منطقه در امپراتوری بزرگ تجاری بود که اکثر نقاط مدیترانه را پوشش میداد. این شهر در سال ۱۴۶ پیش از میلاد و در جنگهای سهگانه روم با قرطاجنیها ویران شد اما شهر جدید کارتاژ پس از گذشت قرنها، روی ویرانههای شهر نخست و با تبعیت از معماری رومی بار دیگر بنا شد.
بابل، عراق:
t
شهر بابل، مرکز بینالنهرین باستان، به واسطه باغهای معلق خود که از عجایب دنیای باستان است، شهرتی فراوان یافته است. این شهر در زمان حکومت "نبوچادنزار دوم" شکوه و عظمت فراوانی داشت و امروز، ویرانههای آن که در ۸۵ کیلومتری بغداد به چشم میخورد، تنها یادآور تاریخ غنی و عمیق این کشور است.