دنیای مطبوعات عطر جایی است که ادوارد سعید هیچگاه کتاب شرقشناسی خود را در آنجا ننوشته است. کنیزان در حرمسراهایی با بخور عطر؛ در تخیلات فروشندگان لم دادهاند. مغولها هنوز بر هند حکم میرانند و بیابان عربستان پهنهی وسیعی از شنهای طلایی است که مردمانش کاوشگران خوشقیافهاند – بدون هیچ چاه نفتی در دیدرس. حتی خانوادهای از عطرها با نام "شرقی" وجود دارند.
این اصطلاح گمراهکننده و مبهم است. خاورمیانه و شمال آفریقا سنتهای عطری قدیمی و پیچیدهای دارند، ولی عطرهای شرقی که ممن است در Harrodsبه آن بر بخورید با اَشکال کلاسیک خود ارتباط زیادی ندارند. این خانواده از عطریات فرانسوی در کنار طعمهای شرقی قرن نوزدهم رشد کرد. همان زمان که آنگر ایدهآلهای شهوانی خود را به محیط حرمسرا میکشید، عطرسازان از نتهای سنگین و غلیظی همچون بلسان، وانیل و مشک برای ساختن خیالات خود از شرق استفاده کردند. یک نمونه، GuerlainShalimar، خیلی بعدتر وارد بازار شد ولی تمامی نشانههای این سبک را در خود تکرار میکند – غنا، گرما و داستانی عجیبوغریب.
مشکل عدم رضایت من از اصطلاح "شرقی" بیشتر به ابهام آن بر میگردد تا سنجیدگی سیاسی. شرقی میتواند به معنای شیرینی باشد، از نوعی خشک و تلخ در سطح FrédéricMalleNoirEpices تا ضیافت شکمپرستانهیLolitaLempicka .اعضای دیگر این خانواده مسیر بخور را برمیگزینند - PapillonPerfumery Anubis، Czech & Speake Frankincense & Myrrhیا LorenzoVilloresiIncensi .
در این میان خانوادهای جدید از عطرها هست که سرشار از عود است، یک مادهی سنتی شرقی که از گونهی درحال انقراض درختان آکوئیلاریا گرفته میشود. Rose Oud از Kilian این مسئلهی اخلاقی را با استفاده از یک ترکیب مصنوعی دور زده است.
Amouage، تنها خانهی عطری که میتواند برای بهره بردن از کلیشهها بخشیده شود، در پیچشی کنجکاوانه تصمیم گرفت که رویکرد دیگری را انتخاب کند. این خانه عطر که توسط خانوادهی سلطنتی عمان پایهگذارده شده، گای روبرت را برای ساختن AmouageGold به کار گرفت، تا جواهری باشد بر تاجشان. روبرت این ترکیب ویژهی پودری-خزه ای را بر پایهی رز عمانی و کندر ساخت، که مورد آخر منبع ثروت این منطقه تا پیش از کشف نفت بود. نتیجه به معنی واقعی کلمه، لوکس بود. مجموعهیAmouage از سال 1983 رشد بسیار سریعی داشته، ولیGold هنوز برجستهترین محصولشان است.
زمانی که در حال فکر کردن برای جایگزینی برای اصطلاح "شرقی" بودم، یکی از دوستانم که به فستیوال ادبی لاهور رفته بود، ایمیلی از پاکستان برایم فرستاد. "قرار است امروز به باغهای شالیمار بروم. بسیار با شکوه است. عطری بود که از اینجا الهام گرفته باشد؟"
-البته! تنها فرقشان این است که باغهای شالیمار به عنوان یک میراث جهانی یونسکو حفظ میشود، ولی عطر آن دائماً در حال تغییر فرمولاسیون است تا با انواع مقررات تطبیق داشته باشد. عصارهی عطر تقریباً همانند اصل خود باقی مانده. هنوز روزی که عطر به عنوان میراث فرهنگی شناخته شود، نیامده است.