در حمام هستیم و مشغول شستوشو. نمیدانیم چه میشود که ناگهان یکی از ترانههایی که دوست داریم به ذهنمان میآید و شروع میکنیم به خواندن. کاش فقط ترانه را «میخواندیم»، بلکه زدهایم زیر آواز و احساس میکنیم در «آلبرت هال لندن» درحال اجرا برای هزاران هوادار خود هستیم! راستی چه میشود که اینقدر آوازخواندن را در حمام دوست داریم.
هرکدام از ما حداقل یکبار در عمر خود چنین تجربهای داشتهایم. برخی از ما همیشه اینکار را میکنیم و برخی دیگر گاهی. اما مساله این است که آواز خواندن در حمام «سوخت و سوز» ندارد و بلاخره همه این کار را کردهاند. در این یادداشت فارنت، قصد داریم با دید روانشناسی به این قضیه نگاه کرده و علتهای آن را بفهمیم.
درباره این مساله نقطه نظرهای فراوانی وجود دارد. به طور مثال، برخی بر این باورند که دلیل آن احساس تطهیر در روح است. این مساله به صورت سمبلیک برای بشریت اهمیت زیادی دارد. هنگام استحمام، تغییری درحال وقوع است و کثیفیها از بدن درحال جدا شدن هستند. به همین دلیل انسان مانند نوزادی که تازه به دنیا آمده است، احساس خلوص و پاکی میکند. زندگی نوزاد با آوازی گره خورده که از زبان مادرش میشنود. به همین دلیل در دوران نوزادی، انسان به مقدار زیادی آواز میشنود. گرچه نمیشود این فرضیه را بهطور قطع پذیرفت، زیرا خیلی از ما در حمام آوازهای سنتی نمیخوانیم و آهنگهای مدرن و … میخوانیم.
دلیل دیگری که برای این رفتار انسان آورده میشود، این است که به دلیل اینکه انسان در حمام برهنه است، این محل را محلی امن، محرم و صمیمی برای خود میداند. بنابراین در آن راحت بوده و شروع به آواز خواندن میکند. در واقع ما زمانی شروع به خواندن میکنیم که در شرایط خاصی که حمام برایمان مهیا کرده است قرار داریم.
فیلم «به رم با عشق» ساخته وودی آلن را بیاد بیاورید. یک تهیه کننده اُپرا با مردی ملاقات میکند که در حمام، بسیار زیبا آواز میخواند. زمانی که از او میخواهد تا تست آواز دهد، مرد نمیتواند همانطور که در حمام میخواند، در شرایط معمولی آواز بخواند. تهیه کننده اُپرا متوجه میشود که این شخص فقط در حمام میتواند به آن زیبایی آواز بخواند. یک حمام را بر روی سن سالن اٌپرا برده، و از این طریق موفق میشود که از آن مرد یک خواننده بسازد. این دقیقاً نمونه همین شرایطی است که از آن صحبت کردیم. شرایطی که در ناخودآگاه شخص تاثیر گذاشته، و باعث میشود وی آواز بخواند.
آب یک عنصر قدرتمند است، در واقع آب نماد زندگی است. ما هنگامی که با آب تماس پیدا میکنیم، به ستودن آن میپردازیم. بنابراین، یکی از چیزهایی که انسان بعد از شکست یک رابطه نیاز دارد، آواز خواندن در حمام است.
البته اعتقاداتی هم وجود دارد که استحمام را عملی مقدس برشمرده و حمام را نیز مکانی مقدس میدانند. بر اساس این اعتقاد، آواز خواندن در حمام، حکم طلب مغفرت از خداوند را دارد.
با وجود این توضیحات لازم است به یک نکته هم دقت کنید؛ انسان آواز زیر باران را هم دوست دارد. پس هرچه هست، زیر سر «آب» است!