دستور حذف قیمت روز خودرو از سایت‌های معتبر یکی از کارهایی بود که برعکس آنچه دولت فکر می کرد باعث کاهش شفافیت در بازار شده و خریدار و فروشنده را به زحمت انداخته است. افراد مجبورند برای آگاه شدن از قیمت خودرو موردنظرشان به تک‌تک آگهی‌ها زنگ بزنند تا شاید از قیمت های حدودی سطح بازار اطلاع پیدا کنند.
این روزها افزایش نرخ دلار، کاهش تولید خودرو و مواردی از این دست باعث شده است تا قیمت خودرو ها به طور نجومی افزایش یابد. بحران ناشی از شیوع کرونا نیز بر مشکلات اقتصادی کشور افزوده و بازار خودرو را بیش از پیش با مشکل روبه‌رو کرده است. اولین اقدامی که مسئولین برای کنترل بازار خودرو انجام دادند، اقدامی بود که بیشتر به تصمیمات لحظه ای و نسنجیده شباهت داشت، آن هم حذف قیمت روز خودرو از سایت‌های اینترنتی مشهور مثل باما، همراه مکانیک، دیوار و شیپور، اما پس از گذشت چند ماه سوال اصلی این است که این اقدام واقعا چقدر موثر بوده است؟!
اقتصاددانان عوامل مختلفی را به عنوان دلایل گرانی قیمت خودرو بیان می‌کنند که در ادامه مختصرا آن‌ها را توضیح می‌دهیم: پیشی گرفتن تقاضا از عرضه در ماراتن بازار خودرو
در چند سال گذشته خودرو به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل شده و جذابیت زیادی برای دارندگان سرمایه‌های سرگردان پیدا کرده و در نتیجه افراد مختلفی به این بازار پرسود هجوم آورده‌اند. این مساله در سال جاری به دلیل افزایش ناگهانی بسیار شدیدتر خود را نشان داده است. در مقابل تولید کنندگان به دلیل افزایش قیمت قطعات و هزینه‌های تولید، عَرضه‌ی خودرو را نه تنها افزایش نداده اند بلکه نسبت به قبل کمتر هم شده است. طبق پایه‌ای‌ترین اصول اقتصادی، زمانی که تقاضا از عرضه پیشی بگیرد، قیمت کالا خودبه‌خود افزایش می‌یابد. بی‌تردید ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضا روی قیمت هم تاثیر می‌گذارد و ترمز افزایش قیمت را می‌کشد.
افزایش قله های قیمتی دلار و ارزهای خارجی دیگر
دلار را می توان یکی از تعیین کننده ترین موارد در تعیین قیمت خودرو های خارجی دانست. اخیرا دلار به دلایل مختلف روند صعودی پیش گرفته و قیمت خودروهای لوکس را بسیار بالا برده است. تا حدی که هیوندای سانتافه با رشد چند برابری از مرز یک میلیارد تومان گذاشت و لکسوس NX در طول یک هفته با افزایش قیمت ۵۰۰ میلیون تومانی روبه‌رو شد! نکته جالب توجه اینجاست که اگرچه بعضی اوقات برای چند روز قیمت دلار پایین می‌آید، ولی فروشندگان قیمت خودرو را کم نمی‌کنند و چند روز صبر می‌کنند تا به قیمت بیشتر بتوانند خودرو خود را بفروشند. برای همین است که تنها کاهش پایدار قیمت دلار می‌تواند باعث کاهش قیمت خودروهای وارداتی شود.
عدم نظارت و عدم وجود مرجع قیمتی تاثیرگذار
سایت‌های مطرح از کارشناسان خود برای کشف قیمت خودرو در کف بازار استفاده می‌کنند و کانال‌های تلگرام و اینستاگرام نیز از همین سایت‌ها یا منابع غیررسمی قیمت‌ها را برمی‌دارند. به طور مثال وبسایت رسمی همراه مکانیک قبلا در این صفحه قیمت روز خودرو را نمایش می‌داد که توسط یک تیم 10 نفری از سطح بازار و آگهی‌های آن روز جمع آوری می‌شد. اگر یک مرجع رسمی برای اعلام قیمت روز خودرو وجود داشت، دست همه دلالان از التهاب‌های بازار کوتاه می‌شد. تنها بازنده این بازی، مصرف‌کننده نهایی است که هر روز باید با قیمت جدیدی برای خودرو مورد نظرش مواجه شود.
حذف قیمت سایت‌های معتبر تنها دو اثر قابل توجه داشته است:
از بین رفتن شفافیت بازار:
تقریبا اواخر اردیبهشت بود که خبر پراید ۹۰ میلیونی همه جا را پر کرد. حذف قیمت روز خودرو از سایت‌ها، اولین اقدامی است که مسئولین سریعا انجام دادند تا بلکه قیمت خودرو کاهش یابد. اما آیا واقعا این کار همان پاک کردن صورت مساله نیست؟ حذف قیمت روز خودرو از سایت‌های معتبر باعث کاهش شفافیت در بازار شده و مردم را به زحمت انداخته است. خریداران و فروشندگان مجبورند برای آگاه شدن از قیمت خودرو موردنظرشان به تک‌تک آگهی‌ها زنگ بزنند که کار دشوار و بیهوده‌ای است.
نمودار قیمت روز پژو ۲۰۶ تیپ ۵ مدل ۹۸ را در تصویر زیر می‌بینید. در ده روزه پایانی اردیبهشت که هم‌زمان با قرعه‌کشی بزرگ ایران‌خودرو بود، قیمت ۲۰۶ کمی کاهش پیدا کرده اما بلافاصله بعد از اتمام قرعه‌کشی‌ها، افزایش یافته تا جایی که در ۷ تیر ۹۹ به قیمت عجیب ۱۵۹ میلیون تومان رسیده است!
شبکه های اجتماعی تنها مرجع قابل دسترس برای کشف قیمت خودرو:
هم‌زمان با حذف قیمت خودرو از سایت‌ها، بسیاری از افراد به شبکه‌های اجتماعی مثل تلگرام و اینستاگرام هجوم می‌برند و قیمت خودرو را از صفحاتی برمی‌دارند که معلوم نیست چه کسی و با چه معیاری در آن‌ها قیمت‌گذاری کرده است. این موضوع نیز فقط التهاب بازار را افزایش می‌دهد و به نفع دلالان و واسطه های خودرو خواهد بود.
در انتها قضاوت را به شما می‌سپاریم تا تصمیم بگیرید که آیا واقعا حذف قیمت از سایت‌ها در کاهش قیمت خودرو موثر بوده است یا خیر؟!
