کانیسم حجامت در بدن
حجامت در واقع اعمال یک استرس فوری است به سیستم ساکن دفاع عمومی بدن تا آن را برعلیه کلیه عوامل درونی و بیرونی هشیار و فعال نماید. حجامت با توجه به روش مورد انجام ومحلی که انجام می گیرد ، می توانـــد چون نیشترزدن، عوامل عفونی درد آور و مخرب را از بدن خارج نماید. حجامت درزیرگردن وجایگاه معین میان دو کتف قادر است عوامل اصلی لخته شدن خون و فاکتورهای انعقادی عامل در سکته های مغزی وقلـــــــبی را از سیستم خارج نماید . زیراخون پراکسیژن خارج شده از ریه ها در اثر حالت تلمبه ای قلب و ریه ها که ایجاد فـشار منفی در قفسه سینه می کند وعمل مکش و دمش (دمیدن) را سامان می بخشد ، خون حاوی قطرات ریز چربـــی و لخته های مستعد کوچکی راکه میل به هم پیوستگی در آنها زیاد است را به عضلات پشت (نزدیکترین مســــــــــیر عروقی) پمپ می نماید و حجامت در محل مذکور آنها را به دام انداخته از بدن خارج می نماید . زیرا عوامـــــــل تشکیل لخته های مخاطره آمیز از این گلوگاه بسوی سایر نقاط بدن روانه می شود و حجامت آنجا را پاک می کنـــد.
کاربرد حجامت در بیماریهای مختلف
در منابع طب اسلامی و طبّ سنتی ، حجامت به عنوان یکی از ارکان مهم درمان ذکر گردیده است و بیماریهای گوناگون را درمان میکند و به صورت اختصاصی در منابع طبّ اسلامی به شکل پیشگیرانه درمان بسیاری از بیماریها شمرده شده است. موسسه تحقیقات حجامت ایران و شعب مختلف آن طی پژوهش‌های مستمر بر روی بیش از پانصد هزار بیمار، تعداد 70 نوع بیماری را درمان نموده‌اند که تعدادی از آنها به قرار زیر می‌باشد:
افزایش کلسترول و تری گلیسیرید، دیابت غیر وابسته به انسولین، اوره بالا، فشــــار خون بالا و فشار خون پایین، غلظت خون بالا، سرما‌خوردگی مکرّر، آنمی(کم خونی)، سرخجه، آبله مرغان، سرخک، زونا، ایکتر فیزیولوژیک نوزادان، پروستاتیت، دیسمنوره ، الیگومنوره، آمنوره، هیپومنوره، هیرسوتیسم ( پُرمویی)، برخی از انواع ناباروری زنان، کیست تخمدان، فیبروم رحمی، ویار حاملگی، مسمومیت غذایی و دارویی، سردرد میگرنی، تصلب شرایین، اعتیاد به مواد مخدر، هیپرتیروئیدی، هیپوتیروئیدی، هموروئید، افسردگی، سنگینی سر، اسپاسم عضلانی، کاهش رشد و کوتاهی قد، لاغری، واریس، کمر درد، آرتروزها، آکنه و بثورات پوستی، کهیر، آفت دهان، ریزش مو، گُرگرفتن بدن، اپیستاکسی مکرّر. ( 11 )
مطالعه تحقیقی دیگر نشان می دهد که حجامت موجب افزایش نوروترانسمیتر سروتونین در مغز می شود و می دانیم که کاهش سروتونین یکی از اتیولوژی های اساسی ایجاد دپرسیون و اختلالات رفتاری مانند تهاجم و پرخاشگری است و این یافته بالینی را در بیماران پس از حجامت به فراوانی می توان دید که بصورت کاهش حالات افسردگی و افزایش آرامش رفتاری و تعادل کارکردهای عصبی مغزی بیان می شود. ( 13 )
حجامت با خارج کردن ذرات چربی که در فرآیند اکسیژنه شدن خون همچنان درمویرگهای عضلات پشـت تنه گیر کرده و پشت سر هم صف کشیده اند و انتقــال کند وتدریجی آنها به عروق گشـــادتر ومســیرهای بازتـــر، می تواند به رسوب وایجاد سده ( انسداد عروق مثلا CAD یا آمبولی ) مخاطره آمیز پایان دهد و با ایجاد تله های گشاد عروقی در موضع (بدلیل بادکشهای ناحیه واطراف آن)وایجاد فشار منفی وحالت مکنده دراین تله ها مدتهــــا این ذرات چربی رااز جریان عادی خویش باز دارد . حجامت خارج کننده صفراست وآرامش رابه انسان ارزانــی می دارد . حجامت یک شوک عصبی موثر دربیماران روحی و روانی وافسردگی است و آغاز چالش های روانی را به بیمار القاء می کند . حجامت کاهش دهنده فشار خون است و بمقدار زیادی از استعداد سکته های آنی دربیماران می کاهد(مثل خونریزی از بینی در بیماران فشارخونی). حجامت فاکتورهای آلرژی (عوامل حســــــــاسیت زای) درونی و بیرونی کسانی را که کهیر دارند یا کم کاری کبد داشته و به حساسیت های متعددی گرفتارند را از مسیر مخرب وآزار دهنده بیمار به مسیری فرعی منحرف می نماید وایمنی شخص را تجهیز می کند و فرصت سامــــان دهی به سیستم دفاعی می بخشد. حجامت درترک اعتیاد موثر بوده هشدارهای خود باوری واعتماد به نفــس را که اولین ومهمترین فاکتور در ترک اعتیاد تلقی می شود صادر می نماید وسموم خون را تخلیه می کند. حجامت بلغم وسودای پخته شده را که قبلا" سست وقابل انتقال شده است ، همچون صفرا می مکد و از غلظت و حدت آنهــــــا می کاهد. حجامت باز کننده انسدادهایی است که به آمنوره زنان انجامیده و با باز کردن مسیرهای عروقی ، انتقال موضعی مواد مالیدنی مثل کرم ها و لوسیون ها و پمادها را ازیک سو روی پوست وانتقال خونـــــی مواد دارویی خوراکی را از درون از سوی دیگر تسهیل میکند. حجامت به سرعت تیرگی دید را در بیماران دیابتی و فشارخونی کاهش می دهد و با آثار شفابخش متعددش در بیماران با تیرگی شعور مقدمات هشیاری را فراهم مینماید. حجامت خارج کننده لخته های گرفتار در پیچ وخم عروق واریکوز ساقین وسایر اندامهاست. حجامت دنیایی اســــت که در پشت سرمان بوده و از اینکه گوشه چشمی بدان داشته باشیم ، غافل بودیم واکنون همت کرده ایم وتازه از درب آن وارد شده ایم و این همه را دیده ولمس کرده ایم ومثل آن به (( آب در کوزه و ما تشنه لبان میگردیم )) می مانــد . (11)
حجامت یک عمل لازم برای بدن انسان می باشد. پس وقتی که برای این کار تصمیم گرفته می شـــود ، لازم است از 12 تا 15 هر ماه برای عمل حجامت انتخاب شود. چون این ایام از لحاظ اینکه قمر به دوران تکامل بدری خود می رسد ، برای خون گرفتن صالح تر و مناسب می باشد. ولی اگر ماه به ایام آخرش برسد ، حجامت مناسـب
نخواهد بود ، مگر اینکه مقتضیات مزاجی آدمی ناگهان عمل حجامت را ایجاب کند که در این صـورت مانــــــــعی
نخواهد داشت . اما آنچه که مسلم می باشد ، این است که دوران تکامل ماه برای حجامت وقت مناسبی است ، چون در آن روزهای ابتدا و انتها ( که قمر در حال تکامل می باشد ) جریان خون آرامش ندارد . زیرا هر چقـدر قرص ماه بسوی کمال می رود ، خون در بدن انسان پر جوش و خروش می شود . همچنین بهتر است در انجام حـجامت سنین زندگانی آدمها رعایت شود . مثلا" یک جوان بیست ســــــاله می تواند در هر بیست روز یکبار حجامت کند . سی ساله ها هر سی روز می توانند حجامت را تکرار کنـــــند و چهل ساله ها در هر چهل روز یک مرتبه و بقیه سنین به همین منوال رعایت گردد .
حجامت " نقره " ، " نقره ، حفره کوچکی است که در منتها الیه ستون فقرات در پشت گردن قرار دارد ، فاصله این حفره با ســــــتون فقرات چهار انگشـــــت است " برای سنگیـــنی سر نافع اســت و هم چنــــین حجامت " اخدعین " ، " آن دو رگ را گویند که در پشت گردن به چپ و راست کشیده شده اند " ناراحتی های چشم و صورت را بر طرف می کند و به جریان خون در عضلات و عروق سر حالت عادی می بخشد. ( 7 )
