یائسگی در مردان بالای ۵۰ سال:
یائسگی در مردان؟ بعضیها میپرسند: اصلا یائسگی مردان مگر وجود هم دارد؟ حتی بسیاری از پزشکان از تأیید این موضوع نیز میپرهیزند، چون برخلاف زنان که تغییرات هورمونی آنها در شروع یائسگی سریع است، تغییرات هورمونی مردان اغلب نامشهود بوده و به تدریج اتفاق میافتد، روزنامه آلمانی "نویس دویچلند" با انتشار گزارشی در این مورد مینویسد، ترشح هورمون تستوسترون در مردان بین سالهای ۳۰ و ۴۰ تقریبا ثابت است، اما بعد از آن دائما کم میشود، یعنی سالانه یک تا دو درصد، مدتها بود که این کاهش ترشح هورمونی به روند پیری در مردان نسبت داده میشد.
روندی که با مواری از شکایتهای جسمانی و روانی همراه است، مواردی از قبیل کاهش راندمان، ضعف تمرکز، کم شدن قدرت عضلانی، تعریق ناگهانی، ناآرامی درونی و کاهش توانایی جنسی، بارها اتفاق افتاده که وقتی بیماری با این علائم به پزشکی مراجعه میکند پزشک تشخیص کاهش هورمون تستوسترون میدهد، پروفسور فرانک زومر(Frank Sommer)، متخصص اورولوژی درمانگاه وابسته به دانشگاه هامبورگ میگوید: «در این صورت است که ما میگوئیم، اینگونه مردان به هیپوگونادال (کاهش فعالیت بیضه) دچار شدهاند که به زبان عامیانه میتوان گفت، آنها در دوران یائسگی قرار دارند.»
تغییرات مشابه در زنان و مردان:
بر اساس ارزیابیهای محتاطانه، میتوان گفت در آلمان حدود ۱۲ درصد از مردان به این حالت دچار میشوند. علت پایین بودن آمار را میشود به تفاوت فاحش نوسانات ترشح تستوسترون در افراد نسبت داد. این تفاوتهای فردی در حدی است که گاهی بعضی از مردهای مسن از نظر ترشح هورمونی مانند یک جوان ۳۰ ساله به نظر میرسند.
به همین دلیل است که این دوره در مردان تا کنون یائسگی نام نگرفته است. اما این موضوع در اصل قضیه و این که دوره تغییرات هورمونی در هر دو جنس شبیه یکدیگر است تغییری ایجاد نمیکند. با اینهمه، تفاوت این جا است که زنان در اغلب موارد علائم این دوران را جدی میگیرند، در حالی که مردان شکایتهای مربوط به تغییرات هورمونی خود را یا کتمان کرده و یا در مورد آن اهمال میکنند، بسیاری از مردها میترسند، در صورتی که با دیگران از مشکلات این دوران صحبت کنند، از مردانگیشان کم شود. به همین دلیل وقتی آنها این موضوع را با دوستان یا آشنایان خود در میان میگذارند، میگویند به بحران زودگذر دوران میانسالی دچار شدهاند، با این حال علائم طبیعی این دوران یعنی افسردگی، وارفتگی، نارضایتی، کاهش میل جنسی و غیره اغلب به این زودیها رفع نمیشود و در صورت لزوم هم به مشاوره و درمان پزشکی نیاز است.
یائسگی مردان بیماری نیست؟
به خاطر این که سوء تفاهمی رخ ندهد، باید متذکر شد که یائسگی مردان بیماری نیست. البته این در همه موارد صدق نمیکند. اگر بیماری از بیانگیزگی شدید و نبود میل جنسی شکایت دارد باید به طور موقت هم که شده تستوسترون دریافت کند، اما درمان با تستوسترون عوارضی هم دارد و باید در مورد آن احتیاط کرد. علت هم آن است که تجویز هورمون مردانه در صورتی که بیمار زمینه ابتلا به سرطان پروستات را داشته باشد فرایند ابتلا را تسریع خواهد کرد، به همین دلیل است که شمار زیادی از پزشکان به بیمارانشان توصیه میکنند، برای کاهش مشکلات دوران یائسگی، خود اقدام کنند. آنها میتوانند عادتهای روزانه خود را تغییر دهند، فعالیتهای بدنی را بیشتر کرده و به تغذیه سالم رو بیاورند.
افزایش چربی شکم و هورمون زنانه:
فعالیتهای بدنی و تغذیه سالم میتواند در این مورد معجزه کند. پروفسور زومر، اورولوگ درمانگاه هامبورگ ـ اپندورف میگوید، دلیل این تأثیر معجزهآسا این است که چربی شکم مردان میتواند زمینهساز تبدیل تستوسترون به استروژن (هورمون زنانه) شود، در این صورت هر چه که شکم مردان بزرگتر شود تولید تستوسترون آنها کمتر خواهد شد. اما با از دست دادن چربی دور شکم نه تنها بیمار احساس بهتری پیدا میکند، بلکه ترشح تستوسترون او نیز بیشتر میشود.
